Wielowieś (gmina)

Ten artykuł dotyczy współczesnej gminy. Zobacz też: gmina Wielowieś – dawna gmina w Zielonogórskiem.
Wielowieś
gmina wiejska
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

gliwicki

TERC

2405082

Siedziba

Wielowieś

Wójt

Kazimierz Pławszewski

Powierzchnia

116,59 km²

Populacja (2016)
• liczba ludności


5904[1]

• gęstość

50,8 os./km²

Nr kierunkowy

32

Tablice rejestracyjne

SGL

Adres urzędu:
ul. Główna 1
44-187 Wielowieś
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

12

Liczba miejscowości

12

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
50°30′36″N 18°36′58″E/50,510000 18,616111
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Wielowieś – gmina wiejska w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Siedziba gminy to Wielowieś.

Historia

Gmina zbiorowa Wielowieś powstała po II wojnie światowej (w grudniu 1945[2]) w powiecie gliwickim na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. I okręg administracyjny – Śląsk Opolski[3][4]), powierzonym 18 marca 1945 administracji wojewody śląskiego[4][5], a z dniem 28 czerwca 1946 przyłączonym do województwa śląskiego (śląsko-dąbrowskiego)[6][7].

Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z 5. gromad: Błażejowice, Czarków, Kieleczka, Sieroty i Wielowieś[8]. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę województwa śląskiego na katowickie[9], a 9 marca 1953 kolejno na stalinogrodzkie[10]. Według stanu z 1 lipca 1952 gmina składała się z 5. gromad: Błażejowice, Czarków, Kieleczka, Sieroty i Wielowieś[11]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[12].

 Osobny artykuł: Sieroty (gromada).
 Osobny artykuł: Wielowieś (gromada w powiecie gliwickim).

Jednostkę reaktywowano 1 stycznia 1973 w tymże powiecie i województwie[13]. W jej skład weszły obszary 13 sołectw: Błażejowice, Borowiany, Czarków, Dąbrówka, Gajowice, Kieleczka, Radonia, Raduń, Sieroty, Świbie, Wielowieś, Wiśnicze i Zacharzowice[13][14].

1 czerwca 1975 gmina weszła w skład nowo utworzonego (mniejszego) woj. katowickiego (zniesienie powiatów)[15]. Od 1999 w woj. śląskim, ponownie w powiecie gliwickim.

Położenie

Gmina jest położona w północnej części powiatu gliwickiego i sąsiaduje z miastem:

oraz gminami:

Miejscowości

Miejscowości leżące na terenie gminy Wielowieś:

Wsie:

Osada

Integralne części wsi

  • Cegielnia
  • Chwoszcz
  • Gaj
  • Gajówka
  • Jerzmanów
  • Kolonia
  • Kotków
  • Napłatki

Nieoficjalne przysiółki wsi

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[16] gmina Wielowieś ma obszar 116,59 km², w tym:

  • użytki rolne: 65%
  • użytki leśne: 27%

Gmina stanowi 17,58% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004[17]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 6104 100 3137 51,4 2967 48,6
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
52,4 26,9 25,4
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Wielowieś w 2014 roku[1].


Edukacja

Gmina Wielowieś posiada sieć publicznych placówek oświatowych składającą się z dwóch przedszkoli, dwóch szkół podstawowych oraz jednego gimnazjum. Dwa przedszkola i dwie szkoły podstawowe tworzą Zespoły Szkolno-Przedszkolne.

Przedszkola:

Szkoły podstawowe:

Gimnazja:

Turystyka

Przez gminę przebiegają następujące szlaki turystyczne:

Transport

Drogowy

Przez gminę Wielowieś przechodzą drogi wojewódzkie.

Drogi Wojewódzkie:

  • 901
  • 907

Zbiorowy

Komunikację miejską w Gminie Wielowieś organizuje Międzygminny Związek Komunikacji Pasażerskiej Tarnowskie Góry. Dzięki MZKP sołectwa (poza Dąbrówką) posiadają połączenie z siedzibą gminy – Wielowsią.

Obecny kształt komunikacji międzygminnej:

  • Trasa linii 152:
    • W stronę Pyskowic:
    • Z Pyskowic:
      • Pyskowice
      • Pniów
      • Zacharzowice
      • Sieroty-Chwoszcz
      • Sieroty
      • Wielowieś
      • Błażejowice
      • Wiśnicze
      • Świbie
      • Radonia
      • Raduń-Borowiany
      • Kieleczka
      • Wielowieś
        • Warianty trasy:
          • Tworóg Dworzec PKP – Pyskowice Pl. Wyszyńskiego przez Czarków, Jerzmanów, Kieleczkę, Borowiany, Radonię, Świbie, Wiśnicze, Błażejowice, Wielowieś, Sieroty, Zacharzowice i Pniów.
          • Pyskowice Pl. Wyszyńskiego – Boruszowice Hanusek przez Pniów, Zacharzowice, Sieroty, Wielowieś, Błażejowice, Wiśnicze, Świbie, Radonię, Borowiany, Kieleczkę, Jerzmanów, Czarkow, Tworóg, Brynek i Hanusek (kursuje jedynie w dni nauki szkolnej).
  • Trasa linii 180:
  • Trasa linii 737:
    • Wielowieś
    • Czarków
    • Jerzmanów
    • Kieleczka
    • Raduń-Borowiany
    • Radonia
    • Świbie
    • Wiśnicze
    • Gajowice
    • Błażejowice
    • Wielowieś
      • Warianty trasy:
        • Boruszowice Hanusek – Wielowieś Ośrodek Zdrowia przez Świniowice,
        • Boruszowice Hanusek – Wielowieś Ośrodek Zdrowia przez Czarków, Jerzmanów, Kieleczkę, Borowiany, Radonię, Świbie, Wiśncize, Gajowice i Błażejowice (z pominięciem Świniowic).

Komunikację z siedzibą powiatu – Gliwicami, zapewnia komercyjny przewoźnik PKS Gliwice.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Gmina Wielowieś w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)
  3. Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów
  4. a b Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43-44.
  5. Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono
  6. Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
  7. Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
  8. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947.
  9. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
  10. Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
  11. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  12. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  13. a b Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  14. Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
  15. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  16. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  17. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Gmina Wielowieś
  • Gmina Wielowieś BIP
  • p
  • d
  • e
Gmina Wielowieś

Siedziba gminy: Wielowieś

Wsie
Części wsi
  • Cegielnia
  • Chwoszcz
  • Gaj
  • Gajówka
  • Jerzmanów
  • Kolonia
  • Kotków
  • Napłatki
Osada
Nieoficjalne
przysiółki wsi

  • p
  • d
  • e
Powiat gliwicki (1945–1975)
Przynależność wojewódzka
  • woj. śląskie (1945–50)
  • woj. katowickie (1950–53)
  • woj. stalinogrodzkie (1953–56)
  • woj. katowickie (1956–75)
Miasta (1945–75)
Osiedla (1954–72)
  • Wilcze Gardło (1956–72)
Gminy wiejskie
(1945–54 i 1973–75)
  • Bojków (Szywałd) (1945–54)
  • Kamieniec (1945–54 i 1973–75)
  • Łabędy (1945–54)
  • Łubie (1945–54)
  • Ostropa (1945–54)
  • Pławniowice (1945–54)
  • Poniszowice (1973–75)
  • Rudziniec (1945–54 i 1973–75)
  • Sośnicowice (1945–54 i 1973–75)
  • Świbie (1945–54)
  • Toszek (Toszek–Wieś) (1945–54 i 1973–75)
  • Tworóg (1945–51 )
  • Wielowieś (1945–54 i 1973–75)
  • Żernica (1973–75)
Gromady
(1954–72)
  • Bojków (1954–72)
  • Bojszów (1954–72)
  • Brzezinka (1954–72)
  • Czechowice (1954–59)
  • Czekanów (1954–61)
  • Dzierżno (1954–59)
  • Kamieniec (1954–72)
  • Kotulin (1954–72)
  • Łubie (1954–72)
  • Nieborowice (1954–59)
  • Ostropa (1954–72)
  • Paczyna (1954–72)
  • Pawłowice (1954–57)
  • Pilchowice (1954–72)
  • Pisarzowice (1954–57)
  • Pławniowice (1954–72)
  • Poniszowice (1954–72)
  • Rudziniec (1954–72)
  • Rzeczyce (1954–59)
  • Sierakowice (1954–61)
  • Sieroty (1954–57)
  • Sośnicowice (1954–72)
  • Świbie (1954–72)
  • Toszek (1958–72)
  • Trachy (1954–61)
  • Wielowieś (1954–72)
  • Wilcze Gardło (1954–55)
  • Ziemięcice (1954–72)
  • Żernica (1954–72)