Wikariusz sądowy

Ten artykuł od 2013-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Wikariusz sądowy, oficjał (od łac. officialis, urzędowy) – w Kościele rzymskokatolickim mianowany przez biskupa diecezjalnego duchowny sprawujący, w jego imieniu i zastępstwie, jurysdykcję biskupią w zakresie sądownictwa kościelnego w diecezji. W realizacji tego zadania pomagają mu inni sędziowie mianowani przez biskupa.

Urząd ten powstał w archidiecezji Reims w drugiej połowie XII wieku. W polskim Kościele wprowadził go na synodzie wrocławskim w 1248 roku legat papieża Urbana IV.

W Polsce funkcję oficjała łączono zazwyczaj z urzędem wikariusza generalnego, a pełnili go przeważnie kanonicy. Powoływano oficjałów generalnych (stołecznych) i foralnych (okręgowych). Urzędy te obsadzali odpowiednio kanonicy kapituł katedralnych i kolegiackich.