Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1932 roku

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1932 roku
Państwo

 Stany Zjednoczone

Rodzaj

wybory prezydenckie

Data przeprowadzenia

6 listopada 1932 (głosowanie powszechne)

Podstawa prawna

Konstytucja Stanów Zjednoczonych

Głosowanie
Wyniki wyborów prezydenckich (% głosów elektorskich):
Roosevelt
88,9%
Hoover
11,1%
Wyniki wyborów wiceprezydenckich (% głosów elektorskich):
Garner
88,9%
Curtis
11,1%
Frekwencja:
52,6%
poprzednie:
1928 		następne:
1936
Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1932 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1932 roku – trzydzieste siódme wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano Franklina Delano Roosevelta, a wiceprezydentem został John Nance Garner.

Kampania wyborcza

Wybory prezydenckie w 1932 roku odbywały się w cieniu wielkiego kryzysu[1]. Urzędujący prezydent Herbert Hoover, pomimo swojej niepopularności był w zasadzie jedynym możliwym kandydatem Partii Republikańskiej[2]. Delegaci, zebrani na konwencji w Chicago w czerwcu 1932 roku, ponownie nominowali Hoovera z Charlesem Curtisem jako kandydatem na wiceprezydenta[3]. W kampanii Hoover podtrzymywał hasła z 1928 roku, czyli utrzymanie prohibicji, ograniczenie imigracji, obniżenie taryf celnych i wyegzekwowanie spłaty długów wojennych[3]. Konwencja Partii Demokratycznej odbyła się w Chicago w dniach 27 czerwca – 2 lipca 1928[4]. Od początku było trzech liczących się kandydatów: F.D. Roosevelt, Al Smith oraz spiker Izby Reprezentantów John Garner[5]. Przed czwartym głosowaniem, Roosevelt, idąc za radą Jamesa Harleya, skonsultował się z kongresmanem Samem Rayburnem i zaproponował Garnerowi nominację wiceprezydencką[4]. Ten ostatni przystał na propozycję i przekazał głosy swoich delegatów Rooseveltowi, który dzięki temu uzyskał wymaganą większość[4]. Nominację Partii Socjalistycznej uzyskał Norman M. Thomas, a Komunistycznej Partii USA – William Foster[6]. Kandydat demokratów popierał interwencjonizm państwowy, a jego polityka gospodarcza została zawarta w planie Nowego Ładu[4]. Republikanie starali się dyskredytować Roosevelta, atakując nie tylko jego rewolucyjne poglądy gospodarcze, ale także jego stan zdrowia[7]. Zarzucali, cierpiącemu na chorobę Heinego-Medina demokracie, że jego ciało i umysł są sparaliżowane chorobą[7]. Jednak lepsze odczytywanie nastrojów społecznych i program gospodarczy mający wyciągnąć kraj z recesji zapewniły zwycięstwo Rooseveltowi[8].

Kandydaci

Partia Demokratyczna

  • F.D. Roosevelt
    F.D. Roosevelt
  • John Garner
    John Garner

Komunistyczna Partia USA

  • William Foster
    William Foster

Partia Republikańska

  • Herbert Hoover
    Herbert Hoover
  • Charles Curtis
    Charles Curtis

Socjalistyczna Partia Ameryki

  • Norman Thomas
    Norman Thomas

Wyniki głosowania

Głosowanie powszechne odbyło się 8 listopada 1932[6]. Roosevelt uzyskał 57,4% poparcia, wobec 39,6% dla Hoovera, 2,2% dla Thomasa i 0,4% dla Fostera[6]. Ponadto, około 180 000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów[6]. Frekwencja wyniosła 52,6%[9]. W głosowaniu Kolegium Elektorów Roosevelt uzyskał 472 głosy, przy wymaganej większości 266 głosów[10]. Na Hoovera zagłosowało 59 elektorów[10]. W głosowaniu wiceprezydenckim zwyciężył Garner, uzyskując 472 głosy, wobec 59 dla Curtisa[10].

Franklin Delano Roosevelt został zaprzysiężony 4 marca 1933 roku[11].

Kandydat na prezydenta Partia Głosowanie powszechne Kolegium Elektorów
Głosy Procent
Franklin Delano Roosevelt Partia Demokratyczna 22 829 501 57,4% 472
Herbert Hoover Partia Republikańska 15 760 684 39,6% 59
Norman Thomas Socjalistyczna Partia Ameryki 884 649 2,2% 0
William Foster Komunistyczna Partia Stanów Zjednoczonych 102 221 0,4% 0
Łącznie 531
Kandydat na wiceprezydenta Partia Kolegium Elektorów
John Garner Partia Demokratyczna 472
Charles Curtis Partia Republikańska 59
Łącznie 531

Przypisy

  1. ↑ M. Jones: Historia USA. s. 519.
  2. ↑ A. Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. s. 114.
  3. ↑ a b A. Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. s. 115.
  4. ↑ a b c d L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 671.
  5. ↑ M. Jones: Historia USA. s. 520.
  6. ↑ a b c d US President – National Vote. Our Campaign. [dostęp 2017-10-17]. (ang.).
  7. ↑ a b L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 672.
  8. ↑ A. Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. s. 116.
  9. ↑ Election of 1932. CountingTheVotes. [dostęp 2017-10-17]. (ang.).
  10. ↑ a b c Electoral College Box – 1932. NARA. [dostęp 2017-10-17]. (ang.).
  11. ↑ L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 673.

Bibliografia

  • Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.).
  • Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.).
  • Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.).
Encyklopedia internetowa (Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych):
  • Britannica: event/United-States-presidential-election-of-1932