Zagłębienia twarzowe

Zagłębienia twarzowe[1] (łac. foveae faciales) – struktury na twarzy niektórych owadów błonkoskrzydłych z nadrodziny pszczół.

Zagłębienia te leżą po bokach twarzy, na powierzchniach paraokularnych, w całości lub w większej części powyżej poziomu nasad czułków. Niekiedy wychodzą poza ściśle rozumianą twarz, zachodząc na część ciemienia pomiędzy przyoczkami a oczami złożonymi. Są lepiej rozwinięte u samic niż u samców. Zwykle ubarwione są czarno, wskutek czego szczególnie dobrze widoczne są u gatunków o jasnym tle twarzy. Kształt ich może być różny: od punktowatego przez postać wąskiego, nagiego rowka po szerokie, nieznaczne i czasem delikatnie owłosione obniżenie powierzchni twarzy[2].

Dawniej przypuszczano, że zagłębienia te mogą pełnić funkcję zmysłową[1]. Badania anatomiczne wykazały jednak, że epiderma pod oskórkiem zagłębień zawiera komórki wydzielnicze, stąd współcześnie przypuszcza się, że służą one jako powierzchnia ewaporacyjna dla substancji o niepoznanych jeszcze składzie i funkcji[2].

U wielu pszczół nie mających zagłębień twarzowych, można znaleźć w ich miejscu, przypuszczalnie homologiczne rejony oskórka o innych od reszty twarzy strukturze i ubarwieniu[2].

Przypisy

  1. a b Mirosława Dylewska: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XXVI Błonkówki — Hymenoptera. Zeszyt 68d. Pszczołowate — Apidae. Podrodzina: Andreninae. Toruń: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 2000.
  2. a b c Charles Duncan Michener: The Bees of the World. Baltimore, London: Johns Hopkins University Press, 2000, s. 44-47.