Zamek w Rzyszczowie

Zamek w Rzyszczowie
Państwo

 I Rzeczpospolita

Miejscowość

Rzyszczów

Typ budynku

zamek

Ukończenie budowy

XVI w.

Zniszczono

1678, 1751

Odbudowano

1739

Kolejni właściciele

Andrzej Chalecki, Józefian Chalecki, Aleksander Konstanty Woronicz,Wasyl Woronicz, Jerzy Daniel Woronicz, Janusz Tyszkiewicz Łohojski

Położenie na mapie Kijowa i obwodu kijowskiego
Mapa konturowa Kijowa i obwodu kijowskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Zamek w Rzyszczowie”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek w Rzyszczowie”
Ziemia49°57′40″N 31°02′37″E/49,961111 31,043611

Zamek w Rzyszczowie – zamek wybudowany w XVI w. w miasteczku Rzyszczów.

Opis położenia

Eryk Lassota von Steblau (1550–1616), poseł cesarza Rudolfa II Habsburga, przebywając w Rzyszczowie, w dniach 11–28 maja 1596 roku[1], pisał, że położone koło przeprawy przez rzekę Dniepr miasteczko było ufortyfikowane i posiadało zamek Andrzeja Chaleckiego[1] (1530–1596)[2].

Historia

Po śmierci Andrzeja Rzyszczów otrzymali jego synowie Franciszek i Józefian (ur. przed 1596)[3]. Józefian był późniejszym dziedzicem całego majątku, który następnie sprzedał Aleksandrowi Konstantemu Woroniczowi[1] (ur. ca 1620), cześnikowi, podkomorzemu kijowskiemu, posłowi na sejm[4]. Ten właściciel wzniósł nowy, dobrze umocniony zamek na górze. Jerzy Daniel Woronicz (zm. 1681)[4] w 1644 r. sprzedał własność Januszowi Tyszkiewiczowi, wojewodzie kijowskiemu. W 1649 roku Rzyszczów zajęli Kozacy. Okolice zamku były miejscem przeprawy armii króla Jana Kazimierza w pochodzie na Moskwę 10 listopada 1664 roku[1]. Podczas buntu Janenko w 1678 r. Semen Samojłowicz obległ zamek, w którym bronił się Truszczenko – stronnik Janenki. Podczas walk oblężonym brakowało wody, więc topili śnieg. Gdy śnieg stopniał od ognia pili kwas buraczany. W trakcie walk drewniane opasania oraz trzy narożne baszty zostały rozbite[1]. Po oblężeniu Samojłowicz zdobył i spalił zamek a załogę wziął do niewoli. Po 1739 r. nowy właściciel Stanisław Szczeniowski (1710–1775)[5], podczaszy trembloweski, sędzia grodzki żytomierski[6], starosta trechtymirowski odbudował zamek, który jednak spalili Hajdamacy w 1751 roku. Po tych wydarzeniach Szczeniowski, na ostrowiu rzeki Dniepr, zbudował kolejny, otoczony wodą zameczek. Pozostałości zamku na górze widoczne były jeszcze w XIX w. Miejsce, w którym stał określano jako Iwanhora, od imienia króla Jana.

Przypisy

  1. a b c d e Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. X. Warszawa: 1880-1902, s. 171-174.
  2. Andrzej Chalecki. www.sejm-wielki.pl. [dostęp 2013-11-30].
  3. Józefian Chalecki. www.sejm-wielki.pl. [dostęp 2013-11-30].
  4. a b Woronicz. www.genealogia.okiem.pl. [dostęp 2013-11-30].
  5. Stanisław Szczeniowski. www.sejm-wielki.pl. [dostęp 2013-11-30].
  6. Szczeniowski. www.genealogia.okiem.pl. [dostęp 2013-11-30].

Bibliografia

  • Eryka Lassoty i Wilhelma Beauplana opisy Ukrainy (Tagebuch des Erich Lassota von Steblau) w przekładzie Zofii Stasiewskiej i Stefana Mellera i pod redakcją, ze wstępem i komentarzem Zbigniewa Wójcika, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1972.

Linki zewnętrzne

  • Rzyszczów, w dok. ''Irzyszczów'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 171 .
  • p
  • d
  • e
Dwory, pałace i zamki na Ukrainie
Obwód chmielnicki
dwory
pałace
zamki
Obwód czerkaski
dwory
pałace
zamki
Obwód czerniowiecki
pałace
zamki
Obwód dniepropetrowski
zamki
Obwód iwanofrankiwski
dwory
pałace
zamki
Obwód kijowski
dwory
  • Tomaszówka
pałace
zamki
Obwód lwowski
dwory
pałace
zamki
Obwód odeski
pałace
zamki
Obwód rówieński
dwory
pałace
zamki
Obwód sumski
zamki
Obwód tarnopolski
dwory
pałace
twierdze
zamki
Obwód winnicki
dwory
pałace
zamki
Obwód wołyński
dwory
pałace
zamki
Obwód zakarpacki
pałace
zamki
Obwód zaporoski
dwory
pałace
zamki
Obwód żytomierski
dwory
pałace
zamki
Autonomiczna Republika Krymu
pałace
zamki