Zimokwiat wczesny
Systematyka[1] | |||||
Domena | eukarionty | ||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||||
Klad | |||||
Klad | Euphyllophyta | ||||
Klad | |||||
Klasa | okrytonasienne | ||||
Klad | magnoliowe | ||||
Rząd | wawrzynowce | ||||
Rodzina | kielichowcowate | ||||
Rodzaj | zimokwiat | ||||
Gatunek | Zimokwiat wczesny | ||||
Nazwa systematyczna | |||||
Chimonanthus praecox (L.) Link Enum. Hort. Berol. Alt. 2: 66 1822[2] | |||||
| |||||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||||
najmniejszej troski | |||||
| |||||
|
Zimokwiat wczesny (Chimonanthus praecox (L.) Link) – gatunek rośliny z rodziny kielichowcowatych (Calycanthaceae Lindl.). Występuje naturalnie we wschodnich Chinach – w prowincjach Anhui, Fujian, Kuejczou, Henan, Hubei, Hunan, Jiangsu, Szantung, Shanxi, Syczuan, Junnan oraz Zhejiang. Ponadto jest uprawiany w wielu częściach świata[4].
Morfologia
- Pokrój
- Zrzucający liście lub częściowo zimozielony krzew lub małe drzewo. Dorasta do 3–13 m wysokości. Młode gałązki są owłosione i czworokątne w przekroju poprzecznym[4].
- Liście
- Naprzeciwległe. Mają kształt od owalnego do eliptycznego lub podłużnie eliptycznego. Mierzą 5–29 cm długości oraz 2–12 cm szerokości. Są nagie. Blaszka liściowa jest o nasadzie od ostrokątnej do zaokrąglonej i długo spiczastym lub ogoniastym wierzchołku. Ogonek liściowy jest owłosiony i dorasta do 3–18 mm długości[4].
- Kwiaty
- Obupłciowe, pojedyncze, rozwijają się w kątach pędów lub bezpośrednio na pniach i gałęziach (kaulifloria). Mają żółtawą barwę i 15–40 mm średnicy. Wydzielają zapach. Listków okwiatu jest 15–21, mają kształt od okrągłego do odwrotnie jajowatego, z wierzchołkiem od uciętego do zaokrąglonego, listki wewnętrzne są często z purpurowymi plamkami. Kwiaty mają 5–8 pręcików, często z owłosionymi nitkami u podstawy, oraz 2–15 prątniczków. Słupków jest 5–15, są owłosione u podstawy[4].
- Owoce
- Niełupki o kształcie od elipsoidalnego do nerkowatego, osiągają 15–16,5 mm długości i 6 mm szerokości, są owłosione u podstawy, mają brązową barwę. Są zamknięte w dzbankowatym, zwężonym przy wierzchołku, mniej lub bardziej zdrewniałym dnie kwiatowym o długości 2–6 cm i szerokości 1–2,5 cm[4].
Biologia i ekologia
Rośnie w lasach. Występuje na wysokości od 500 do 1100 m n.p.m. Kwitnie od listopada do marca, natomiast owoce dojrzewają od kwietnia do listopada[4].
Zastosowanie
W medycynie tradycyjnej liście i korzenie tego gatunku są wykorzystywane w leczeniu reumatyzmu, krwotoków czy lumbago. Olej z nierozwiniętych kwiatów stosuje się w leczeniu depresji[4].
Przypisy
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
- ↑ a b Chimonanthus praecox (L.) Link. The Plant List. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
- ↑ Chimonanthus praecox, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e f g Chimonanthus praecox. Plantes & botanique. [dostęp 2016-10-26]. (fr.).
- EoL: 5392977
- Flora of China: 200008496
- Flora of North America: 200008496
- GBIF: 7275851
- identyfikator iNaturalist: 49080
- IPNI: 139248-1
- NCBI: 13419
- Plant Finder: 278793
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2718305
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:139248-1
- Tela Botanica: 80335
- identyfikator Tropicos: 5300007
- CoL: 5XS48