2022 Herson karşı taarruzu

2022 Herson karşı taarruzu
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve Güney Ukrayna Taarruzu
2022 Russian invasion of Ukraine.svg
Bölge
Güney Ukrayna (Herson ve Mikolayiv oblastları)
Sonuç

Ukrayna zaferi[3][4][5][6]

  • Mikolayiv Oblastı'ndaki Rus askerî-sivil yönetiminin çöküşü
  • Rusya'nın askerî güçlerini Dinyeper'in doğu yakasına çektiğini duyurdu[7]
  • Ukrayna'nın -Kinburn Yarımadası hariç- Mikolayiv Oblastı'nda, Herson dahil Herson Oblastı'nın bir kısmında kalan tüm işgal altındaki topraklarını geri alması.[7]
Taraflar
 Ukrayna

 Rusya

  •  Donetsk Halk Cumhuriyeti[1][2]
  •  Lugansk Halk Cumhuriyeti[2]
Komutanlar ve liderler
Andriy Kovalçuk[8]
Roman Kostenko[9]		 Vladimir Putin[10]
Çatışan birlikler

 Ukrayna Silahlı Kuvvetleri

  • "Kahovka" operasyon grubu[11]
  • 1. Özel Harekat Tugayı[12]
  • 17. Tank Tugayı[13]
  • 35. Deniz Tugayı[13][14]
  • 42. Mekanize Piyade Tugayı[12]
  • 54. Motorlu Tugay[12]
  • 60. Piyade Tugayı[13]
  • 128. Dağ Saldırı Tugayı[13]
  • 103. Bölgesel Savunma Tugayı[12]
  • 129. Bölgesel Savunma Tugayı[15]

Ukrayna Gönüllü Ordusu[16]

Ukraynalı partizanlar[17]
Ayrı Özel Amaçlı Tabur[18]

 Rusya Silahlı Kuvvetleri

  • 49. Birleşik Silah Ordusu[13]
  • 76.Muhafız Hava Saldırı Tümeni[19]
  • 83. Muhafız Hava Taarruz Tugayı[12]
  • Karadeniz Filosu'nun 126. Sahil Savunma Tugayı[20]

Rus halk milisleri

Güçler
30.000-35.000 (taarruzun başlangıcından beri)[kaynak belirtilmeli] 20.000-25.000[21]
40.000 (Ekim, Ukrayna'ya göre)[22]
Kayıplar
Rusya'ya göre:
9.500 ölü ve yaralı[23]		 Rusya'ya göre:
1.200-1.360 ölü ve yaralı[23]
Ukrayna'ya göre:
2.500 ölü, 5.000 yaralı[24]

Rusya tarafından Ukrayna'ya yapılan saldırı sonrası Ukrayna, 29 Ağustos 2022 tarihinde Herson ve Mikolayiv oblastlarının güney bölgelerini işgal eden Rus güçlerine karşı askerî bir karşı saldırı başlattı.

Askeri analistler, bu karşı saldırıyı Ukrayna'daki savaşın üçüncü stratejik aşaması olarak değerlendirdi. İlk işgal ve Donbas Savaşı'ndan sonra gerçekleşen bu karşı saldırı, aynı zamanda doğudaki karşı saldırı ile birlikte eşzamanlı olarak gerçekleştirildi.[25]

Ukrayna, birçok Rus askerî hedefine yönelik saldırıdan sonra tam ölçekli bir karşı saldırı başlattığını 29 Ağustos 2022 tarihinde açıkladı.[26] 9 Ekim'de Ukrayna, 1.170 kilometrekarelik bir alanı geri aldığını duyurdu.[27] 9 Kasım'da, Rus birliklerine, işgalin başladığı günden bu yana ele geçirilen tek bölgesel başkent olan Herson'dan çekilme emri verildi.[28] Ukrayna kuvvetleri iki gün sonra, 11 Kasım'da, Herson şehrini kurtardı.[7]

Arka plan

Rusya'nın saldırıları

Mikolayiv hükûmet binası hava saldırısı sonrası ilk müdahale ekipleri çalışırken (29 Mart 2022)

2022 Güney Ukrayna Taarruzu sırasında, Rus birlikleri Herson, Zaporijya ve Mikolayiv oblastlarını işgal etti. Savaşın ilk günlerinde, Rus birlikleri Güney Ukrayna'da Melitopol ve Herson dahil birçok şehri ele geçirdi ve Ukrayna birliklerini Mikolayiv şehrine kadar geri itti.[29][30] Rus güçleri başlangıçta Odessa liman kentini güneydoğudan ele geçirmeyi amaçlasa da Voznesensk Muharebesi'nde yenilgilerinin ardından geri çekilmek zorunda kaldı ve sonunda yalnızca Snihurivka dahil Mikolayiv Oblastı'nın küçük bir bölümünü işgal etmeyi başardılar.[31][32] Zaporijya Oblastı'nda, Rus birlikleri kuzeye doğru ilerleyerek Enerhodar Muharebesi'nde Ukrayna askerlerini başarılı bir şekilde mağlup ederek Kıta Avrupası'nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya Nükleer Santrali ile komşu şehri ele geçirdi.[33] Rus güçleri ayrıca doğuya doğru ilerleyerek Donetsk/Zaporijya idari sınırlarına ulaştı ve böylece Kırım'ı Rus anakarasına bağlayan bir kara köprüsü oluşturuldu.

İşgal

Rus güçleri 2 Mart'ta Herson Oblastı'nı işgal etmeye[34] ve işgal yetkilileri hemen bu bölgeler üzerindeki kontrolü sağlamaya başladı. Yetkililer, meydanlarda Vladimir Lenin'in heykellerini dikti, yerel okul sistemini Rus müfredatı ile değiştirdi,[35] internet sunucularını Rusya'ya yönlendirdi,[36] halka Rus pasaportları dağıttı[37] ve Ruble'yi dolaşıma soktu.[38] Ayrıca, işgal altındaki bölgelerde Rus otoritelerinin yüzlerce Ukraynalı sivili kaçırdığına dair yaygın iddialar da vardı.[39][40] Temmuz'un başında, Rusya Herson Oblastı'nın %95'ini, Zaporijya Oblastı'nın %70'ini ve Mikolayiv Oblastı'nın %10'unu kontrol altına almıştı.[41]

İlhak

Mayıs ayının sonlarında Rus hükümet yetkilileri üç oblastın da ilhak edilmesi planını kabul etti ve Zaporijya'da işgal altındaki topraklar için koşullar belirlemeye başladılar.[42] Rus işgal yetkilileri, Herson ve Zaporijya oblastlarının ilhak edilmesi için 2022'nin sonlarında bir referandum planladılar ve Mikolayiv Oblastı'nın işgal altındaki kısımlarının Herson MSA'ya dahil edileceği bildirildi.[43] Ancak Birleşik Krallık istihbarat yetkililerine göre,[44] yetkililer kısa süre sonra Ukrayna Ordusu tarafından engellenme endişesiyle tarihi sonbahara kaydırdılar.[45][46] Bu referandumlar 23-27 Eylül tarihleri arasında yapıldı[47] ve Rusya resmen Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson oblastlarını yaklaşık bir hafta sonra, 5 Ekim'de ilhak etti.[48] Batılı hükümetler referandumları gayrimeşru olarak nitelendirdi ve sonuçlarını tanımayı reddetti. Gayrimeşrulukları daha sonra Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun ES-11/4 sayılı kararı ile onaylandı.[49]

Ukrayna'nın karşı saldırıları

Rus saldırısı, 11 Mart'a kadar Mikolayiv Oblastı'nda birçok cephede durdu ve ay sonuna kadar kademeli olarak geri çekilmeye yol açtı.[50] Nisan ayında Ukraynalı yetkililer, düşmanı güneye, Herson Oblastı sınırına doğru ittiklerini bildirdiler.[51]

18 Nisan'da Rus, DPR ve LPR güçleri Donbas Muharebesi'ni başlattı ve bazı kuvvetlerinin doğuya nakledilmesi gerekti.[52] Ukrayna ordusu, Herson ve Zaporijya bölgelerindeki saldırılardan yararlanarak[53] Rus birliklerini veya Inhulets nehrinin güneyindeki birkaç müstahkem mevziyi dışarı çıkarmaya zorladı.[54] Mayıs ayı sonlarında Ukrayna, Zaporijya ve Donetsk oblastları arasındaki sınıra küçük saldırılar düzenledi.[55]

1 Haziran'a kadar Savaş Araştırmaları Enstitüsü, Ukrayna'nın Herson Oblastı'ndaki karşı saldırılarının, İnhulets nehri boyunca Rus kara iletişim hatlarını başarıyla bozduğunu değerlendirdi.[54] Haziran ayı boyunca, kuzeybatı Herson ve Kuzey Zaporijya bölgelerinin küçük bölümleri, Davidiv Brid çevresinde şiddetli çatışmalarla Ukrayna güçleri tarafından geri alındı. Ancak Rus savunmasının ana hattı başlangıçta planlandığı gibi geri çekilmedi.[56] Ukrayna, 9 Temmuz'a kadar Rus kuvvetlerine karşı çok sayıda küçük karşı saldırı düzenledi ve onları savunma pozisyonlarına itti.[57] 25 Temmuz'a kadar bölgenin askeri valisi, Ukrayna'nın 44 kasaba ve köyü veya bölge topraklarının yüzde 15'ini geri aldığını iddia etti.[58]

Partizan savaşı

İşgal altındaki bölgelerde birçok partizan savaşı raporu edildi. Melitopol şehrinde Ukraynalı direniş liderleri 5 Haziran'a kadar 100 Rus askerini öldürdüklerini iddia ettiler.[59] Herson'da Ukraynalı kaynaklar, Rus işbirlikçilere yönelik suikast girişimleri ve bombalı saldırılar da gerçekleştirildi.[60] 30 Ağustos'ta şehirde, Rus yetkililerin "casuslar ve sabotajcılar" olarak nitelendirdiği çatışmalar ve patlamalar kaydedildi.[61]

Öncesi

Haziran sonundan Ağustos 2022'ye kadar, Ukraynalı yetkililer "görünür sonuçlar" beklenmesi gerektiğini belirterek Ukrayna karşı saldırılarının ilk kez büyük çaplı bir askeri taarruza işaret edeceğini açıkladılar.[62] 15 Haziran'da, Ukraynalı bir general, Ukrayna'ya yeterli silah sağlanması halinde yaza kadar büyük bir karşı saldırı başlatabileceğini söyledi.[63]

Ukrayna, 5 Temmuz'da Melitopol'daki Rus karakollarına karşı büyük bir bomba saldırıları başlattı ve 200 askerin öldürüldüğü bildirildi.[64] 7 Temmuz'da Ukrayna, Yılan Adası olarak bilinen[65] ve Ukrayna'ya değerli deniz kanallarına ve tahıl ihracat yollarına erişim sağlayan bölgeyi geri aldı.[66][67]

Rusya ise Herson ve Zaporijya oblastları üzerindeki hakimiyetini güçlendirmeye çalıştı. Rusya, Herson Oblastı'nda doğan bebeklerin otomatik olarak Rus vatandaşı olacağını ve Herson'un Rusya Federasyonu'nun bir parçası olduğunu ima ederek bölgedeki varlığını sürdürdü.[68]

Karşı saldırı spekülasyonu

9 Temmuz sabahı, Ukrayna hükümeti yetkilileri, yaklaşmakta olan Ukrayna karşı saldırısı nedeniyle Herson ve Zaporijya Oblastları sakinlerini evlerini boşaltmaya çağırmaya başladı.[69] Özellikle işgal altındaki Herson sakinlerinden, "Ukrayna karşı saldırısından sağ çıkmak" için sığınaklar inşa etmeleri istendi.[70] Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Geçici İşgal Altındaki Bölgelerin Yeniden Bütünleştirilmesi Bakanı İrina Vereşçuk, yakın bir gelecekte yoğun çatışma ve bombardıman uyarısında bulunarak "ZSU'nun geldiğini" iddia etti.[71][72]

9 Temmuz'da Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, Güney Operasyon Komutanlığı'nın unsurlarını da içeren Ukrayna ordusuna işgal edilmiş toprakları geri alma emri verdi.[73][74] Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov, Ukrayna'nın "güvenlik ve savunma sektörünün" toplam insan gücünü kullandığını belirterek, 1 milyon kişilik bir savaş gücü topladığını açıkladı.[75] Ancak daha sonra yaptığı bir görüşmede bir yanlış anlaşılma olduğunu ve "belirli bir saldırı operasyonu" olmadığını söyledi.[76]

24 Temmuz'da Herson bölge yetkilisi Serhiy Hlan, "Herson bölgesinin Eylül ayına kadar kesinlikle özgürleştirileceğini ve işgalcilerin tüm planlarının başarısız olacağını" belirtti.[77]

Birkaç ay sonra The Atlantic'te yazan askerî tarihçi Phillips O'Brien, bir tarafın kasıtlı bir saldırıyı açıkça işaret etmesinin alışılmadık bir durum olduğunu belirterek, Rusları Dinyeper'in batı yakasına asker getirmeye ve ardından köprülere saldırmaya teşvik ederek onlar için bir tuzak oluşturduğunu öne sürdü.[78]

İlk çatışmalar

Mikolayiv Oblastı'nda Ukrayna'nın Rus cephaneliğine yaptığı bombardıman (13 Temmuz 2022)

Temmuz ayının başlarında, Ukrayna ordusu Rus kuvvetleriyle çatışmalara girdi. 11 Temmuz'da Ukrayna ordusu, Herson Oblastı'ndaki Ivanivka köyünü yeniden ele geçirdiğini açıkladı.[79] Ukrayna askerleri, Herson kentindeki bir Rus komuta merkezi olan Nova Kahovka'yı HIMARS füzeleriyle vurdu ve 12 subay ile bir Rus tümgeneralinin öldürüldüğünü iddia etti.[80][81] Öğleden sonra Ukraynalı yetkililer, Rus kuvvetlerinin Dinyeper'in sol yakasına ekipman aktardığını ve Herson şehri içinde sokak savaşlarına hazırlık olarak barikatlar oluşturduğunu iddia etti.[82] Zaporijya Oblastı'ndaki sivillerin tahliye edilmesi çağrısı yapıldı ve Ukraynalı yetkililer, yakında büyük bir karşı saldırının geleceğini öne sürdü.[83] 13 Temmuz'da Herson bölgesel askeri idaresinin başkanı, Ukrayna'nın tüm Mikolayiv-Herson-Zaporijya cephe hattı boyunca karşı saldırı başlattığını iddia etti.[84]

Ukrayna kuvvetleri, Radensk'te (Herson şehrinin yaklaşık 26 km güneydoğusunda) bir Rus mühimmat deposunu ve Nova Kahovka'da belirsiz Rus mevzilerini imha etti. Ukrayna, önümüzdeki hafta Rus hedeflerine saldırmaya ve Herson'a yaklaşmaya devam etmeyi planladı.[85]

Hazırlık aşaması ve ilk saldırı duyuruları

24 Temmuz 2022'de Herson Bölgesi yetkilisi Serhiy Hlan'ın yaptığı açıklamaya göre, Ukrayna ordusu, Antonivka Karayolu Köprüsü[86] ve başka bir önemli köprüye zarar veren saldırılarla birlikte Rus mühimmat depolarına ve komuta noktalarına yönelik hazırlık eylemleri gerçekleştirdi.[77] Hlan, bir gün önce Ukrayna güçlerinin Herson Oblastı'ndaki birkaç köyü geri aldığını açıklamıştı ancak resmi bilgilendirmelerin sivillerden önce yapılmasının önemli olduğunu belirtmişti.[87] 26 Temmuz'da, Antonivka Karayolu Köprüsü, Ukrayna'nın HIMARS füze saldırısıyla yeniden hedef alındı ve köprünün karayolu yüzeyi zarar gördü, ancak yapısal olarak sağlam kaldı.[88]

27 Temmuz 2022'de, Ukrayna kuvvetleri Berislav Rayonu'nda, İnhulets nehrinin doğu yakasındaki Lozove ve Andriyvka köylerinin kontrolünü geri aldılar.[89] Sonraki aylarda, Ukrayna kuvvetleri, sınırlı kara saldırıları, hava saldırıları ve roket saldırıları ile Rus hedeflerine saldırdılar.[90][91][92] 9 Ağustos'ta Novofedorivka kentindeki Rus hava üssü, patlamalar sonucu ağır hasar aldı. İsmini açıklamayan bir Batılı yetkili, patlamaların muhtemelen Ukrayna'nın neden olduğu bir saldırı sonucu, "[Rus] Karadeniz filosunun deniz havacılığı savaş jetlerinin yarısından fazlasını kullanılamaz hale getirdiğini" belirtti.[92]

Ukrayna'nın güneyinde gerçekleştirdiği saldırılara rağmen Rus savunması kırılamadı ve bir ilerleme sağlanamadı. Adı açıklanmayan bir Ukraynalı askerî yetkili, 9 Ağustos'ta Politico'ya karşı başlayan saldırının ciddi olduğunu belirtti.[90][93] Ancak Al Jazeera, her iki tarafın da büyük saldırı gerçekleştirilmediği için neredeyse durma noktasına kadar savaşmaya devam ettiklerini iddia etti.[90]

Güneydeki Rus taarruzu öncesi

20 Ağustos'ta Rus kuvvetleri, Ukrayna'nın güneyinde küçük bir saldırı başlattı ve Ukraynalı kaynaklar, Rus kuvvetlerinin Mikolayiv Oblastı'ndaki Blahodatne [uk] ve Vasilki kasabalarında ilerlediğini ve kazanımlar elde ettiğini kabul etti.[94][95] 22 Ağustos'ta Rus kuvvetleri Mikolayiv şehrinin doğusunda ve Herson Oblastı'nın kuzeybatısında bir miktar başarı sağlayarak Ukrayna kuvvetlerini ön cepheden 36 km kuzeye ve Mikolayiv Oblastı topraklarının 28 km derinliğine kadar sürdü. Bu, güçlü bir Ukrayna askeri yoğunluğuna ev sahipliği yapan ve Herson, Melitopol, Enerhodar, Berdyansk ve Kırım'a planlanan bir saldırının hazırlığı anlamına geliyordu. Aynı gün Rus kuvvetleri, Mikolayiv'in yaklaşık 45 km doğusundaki Blahodatne'nin (Rusya Savunma Bakanlığı tarafından Komsomolski olarak anılır) kontrolünü ele geçirerek 12 kilometrekarelik bir alanı kontrol altına aldı.[96]

23 Ağustos'ta, Rusya Savunma Bakanlığı, Rus kuvvetlerinin Herson şehrinin yaklaşık 38 km batısındaki Aleksandrovka'nın kuzeybatısına ilerlediğini ve Herson-Mikolayiv Oblastı'nın idari sınırına ulaştığını açıkladı. Ukrayna birlikleri, Rus 7. Muhafız Dağ Hava Saldırı Tümeni'ne bağlı 247. Muhafız Hava Saldırı Alayı'na ve Çornobayivka'daki mühimmat deposuna topçu saldırılarıyla karşılık verdi. Aynı gün Rus kuvvetleri, Uragan roketleriyle Dnipropetrovsk, Krıvıy Rih ve Mikolayiv'e hava ve topçu saldırılarına devam etti.[97]

24-25 Ağustos tarihleri arasında Rus kuvvetleri saldırılarını sürdürdü, ancak daha fazla ilerleme kaydedemedi.[98][99] 27 Ağustos'ta, Rus ve Ukrayna kuvvetleri kuzeybatı Herson Oblast'taki Potomkyne'de çatıştılar ve her iki taraf da bir saldırıyı püskürttüklerini iddia etti. Bu sırada Rusya ve Ukrayna bölgede hava saldırıları düzenlemeye devam ettiler. Ukrayna'nın Güney Harekat Komutanlığı üç adet nehir geçişinde (Antonivka ve Darivka köprüleri ve Kahovka Hidroelektrik Santrali) ve iki Rus taburuna karşı isabetli saldırılar gerçekleştirdiğini iddia etti.[100]

Ukrayna'nın güneydeki saldırısının başarılı olmasının, Harkiv'deki saldırının da başarılı olmasına neden olduğu, Savaş Araştırmaları Enstitüsü tarafından belirtilmiştir. Yazıda şöyle deniyor: "Kiev'deki uzun tartışma ve ardından Herson Oblastı'nı hedef alan bir karşı saldırı operasyonunun duyurulması, önemli Rus birliklerini Ukrayna kuvvetlerinin son birkaç gün içinde kararlı saldırılar düzenlediği yerlerden uzaklaştırdı."[101]

Karşı taarruz

Ağustos

29 Ağustos'ta Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski, güneyde Rus işgali altındaki toprakları geri almak için tam ölçekli bir karşı saldırının başlatıldığını duyurdu. Bu iddia, Ukrayna parlamentosu ve Güney Operasyon Komutanlığı tarafından da doğrulandı.[1][11][102][103][104]

Operasyonun başlangıcında, Ukraynalı operasyon grubu "Kahovka" ve bazı yetkililer, kuvvetlerinin 109. DPR Alayı ve Rus paraşütçüler tarafından yönetilen savunma hatlarını aştığını iddia etti.[1] 109. DPR Alayı, Herson bölgesinde hizmet veren bir askeri birimdi.[11] Ukraynalı yetkililer ayrıca, Rus mevzilerine yönelik Ukrayna hava ve topçu bombardımanlarının genel olarak artmasının ortasında,[11] bölgedeki büyük bir Rus üssünü vurup yok ettiklerini iddia ettiler.[105] İşgal altındaki Herson'daki yetkililer ise bu iddiaları "sahte" ve "bir yanılsama" olarak nitelendirse de[106] aynı zamanda Ukrayna füze saldırılarının ardından Nova Kahova'da bir iş yerinin tahliye edildiğini duyurdu.[107]

Bölgede yaşayan siviller, Herson cephesinde şiddetli çatışmalar yaşanırken elektrik şebekelerinin geçici olarak arızalandığını ve tahliye edildiklerini belirttiler.[105] Bölgedeki bir NPR muhabiri, artan çatışma yoğunluğunu ve daha fazla Ukraynalı kuvvetin cepheye doğru ilerlediğini doğruladı.[108] Ukrayna hükümeti ve ordusu, saldırının ilk gününde toprak değişiklikleri hakkında konuşmayı büyük ölçüde reddetti. Ancak kimliği bilinmeyen Ukraynalı yetkililer, Batılı gazeteciler ve bir dizi Rus milblog yazarı, Ukrayna birliklerinin Herson'un kuzeyinde ve kuzeybatısında, nehrin karşısındaki bir köprü başında birkaç yerleşimi ele geçirdiğini bildirdi. İnhulets Nehri ve Herson-Dnipropetrovsk oblast sınırının güneyinde,[11] Suhyi Stavok,[11] Novodmıtrivka [uk], Arhanhelske, Tomına Balka [uk] ve Pravdıne[2] köyleri ele geçirildi. Ukraynalılar ayrıca Dnipro Nehri üzerinde Rus dubalı feribotlara saldırı düzenlediler.[17]

Rusya, 30 Ağustos'a kadar Ukrayna saldırısına karşı koymak için Herson cephesine çok sayıda asker ve teçhizatı yönlendirmeye başladı. Bu arada Ukrayna, Rus toplama noktaları, mühimmat depoları, köprüler ve diğer hedeflere yönelik saldırılarını yoğunlaştırdı. Herson şehrinde, Ukraynalı partizanlar ile Rus yanlısı güvenlik güçleri arasında çatışmalar yaşandığına dair haberler geldi. Rus milblog yazarları, Ukrayna'nın Mırne [uk], Soldatske ve Snihurivka'da çatışmaların sürdüğünü, Ternovi Podı'yı geri aldığını ancak Pravdıne ve Oleksandrivka'da püskürtüldüğünü iddia etti.[17] Yunanistan'ın Herson'daki fahri konsolosu Pantelis Buburas'a göre, Ukraynalılar Herson şehri yakınlarındaki Rus birinci savunma hattını nispeten kolayca kırmışlar, ancak bölgedeki Rus ikinci savunma hattında çok daha sert bir direnişle karşılaşmışlardı. 31 Ağustos'a kadar, Buburas yerel kaynakların her iki tarafın da ağır kayıplar verdiğini bildirdiğini belirtti. Bu ikinci hat savaşın ana odak noktasıydı. Bir Rus milblogger, Ukraynalıların Vısokopillya'ya doğru daha kuzeyde ilerleme kaydettiklerini bildirdi, ancak kuzey cephesindeki genel durum belirsizliğini koruyordu.[109][110] Milblogger'lar ayrıca Rusların Oleksandrivka ve Blahodatne'deki cephe hattını istikrara kavuşturabildiklerini ancak Mırne'yi geri almaya çalışırken başarısız olduklarını iddia ettiler. Ternovi Podyı ve Lyubomırivka'da Ukrayna ilerlemeleri de bildirildi.[110] Ukraynalı kaynaklar, o günün ilerleyen saatlerinde dört küçük köyün geri alındığını iddia etti. Ancak Ukraynalı askerler, bu operasyonun büyük bir karşı saldırı değil yerelleştirilmiş bir operasyon olduğu görüşünde birleştiler. Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Danışmanı Oleksiy Arestoviç, saldırının hızlı ve büyük bir mücadele değil, "düşmanı ezmek için yavaş bir operasyon" olacağı konusunda uyarıda bulundu.[111][112][113]

Eylül

Ukrayna güçleri Herson Oblastı'ndaki Vısokopillya'da (27 Eylül 2022)

1-2 Eylül tarihleri arasında, Rus milblog yazarları Ukrayna'nın daha ilerlediğini, aynı zamanda bir dizi başarılı Rus karşı saldırısının gerçekleştiğini bildirdi. Birçok köyde çatışmaların devam ettiği belirtildi.[114][115] Saldırının ilk günlerinde yerli 128. Dağ Taarruz Tugayı ağır kayıplar verdi.[116][117] Bu kayıpların ardından Ukraynalı yetkililer, Zaporitjya'da bir günlük yas ilan ettiler. 3 Eylül'de Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı, Ukrayna kuvvetlerinin Herson Oblastı'nda üç ana saldırı hattı oluşturduğunu ve Rus komutanların hataları ve lojistik sorunların bir sonucu olarak askerî anlamda taktiksel avantajlara sahip olduğunu söyledi. Ukrayna kuvvetleri, Rus köprülerini yıkarak Herson şehir merkezine yakın bir yerde silah sesleri duyulduğunu bildirdi.[118][119] Aynı gün, Rus milblog yazarları Ukrayna birliklerinin Blahodativka köyünü ele geçirdiğini ve Suhyi Stavok yakınlarındaki birkaç mevziden çekildiklerini iddia ettiler.[120]

4 Eylül'de Başkan Zelenski, Herson Oblastı'nda iki, Donetsk Oblastı'nda bir köyün kurtarıldığını açıkladı. Ukraynalı yetkililer, Ukrayna güçleri tarafından Vısokopillya'da Ukrayna bayrağının çekildiğini gösteren bir fotoğraf yayınladılar.[121][122][123][124] 6 Eylül'de Ukrayna, hızlı bir ilerleme kaydettiği Harkiv bölgesinde ikinci bir saldırı başlattı. Güney cephe hattı boyunca Ukrayna saldırıları da devam etti, ancak toprak değişiklikleriyle ilgili raporlar büyük ölçüde doğrulanamadı.[125]

12 Eylül 2022'de Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski, ülkenin güney ve doğusundaki Rus işgal bölgelerinde toplam 6.000 kilometrekarelik bir alanın geri alındığını açıkladı. Ancak BBC, bu iddiaların doğrulanmadığını bildirdi.[126]

13 Eylül'de Rus kuvvetleri, Herson'a 15 kilometre uzaklıktaki Kıselivka yerleşim yerinden çekildi.[127][128] Aynı gün, Rusya destekli Herson Bölgesi başkan yardımcısı, yerleşim yerinin dış mahallelerinden bir video yayınlayarak Ukrayna askerlerinin buraya giremediğini iddia etti.[129] Melitopol belediye başkanı ise Rus kuvvetlerinin şehri terk ettiğini ve Kırım'a doğru ilerlediğini bildirdi.[130] Ukrayna ayrıca 13 Eylül'de Oleksandrivka'yı geri aldığını iddia etti.[54] Yerel bir yetkili, Ukrayna'nın Kıselivka'yı geri aldığını iddia etse de bu iddia 14 Eylül'e kadar doğrulanmadı.[54] Rus kuvvetleri, Ukrayna'nın ilerleyişini yavaşlatmak için İnhulets nehrinde bir barajı havaya uçurarak cephe hattının bazı kısımlarını sular altında bıraktı.[10]

24 Eylül'e kadar ABD'li yetkililer, Herson cephesindeki Rus durumunun kötüleştiğini değerlendirdi. Bu değerlendirmeyi, yerel birliklerin moralinin bozuk olması ve Dnipro Nehri üzerindeki köprülerin kaybı nedeniyle ikmal hatlarından büyük ölçüde kesilmesi takip etti. Rus askeri komutanları, daha savunulabilir mevzilere çekilmeyi talep etti ancak Rusya Devlet Başkanı Putin, Herson şehrini teslim edecek herhangi bir geri çekilmeyi yasakladı.[10]

Ekim

2 Ekim'de Rusya Zaporijya, Luhansk ve Donetsk oblastlarıyla birlikte Herson'u sa ilhak etti ve Ukrayna kuvvetleri Donetsk bölgesindeki stratejik Lıman demiryolu kavşağını yeniden ele geçirdikten bir gün sonra, Arhanhelske'den Osokorivka'ya uzanan hat boyunca karşı taarruza başladılar ve Dinyeper'in batı kıyısı boyunca güneye hareket ettiler, Zolota Balka[131] ve Mihailivka'yı[132] geri aldılar ve bir sonraki hedef olan Dudçanı'ya doğru daha güneye ilerlediler.[133] Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Ukrayna kuvvetlerinin Herson-Dnipropetrovsk Oblast sınırının güneyindeki İnhulets Nehri üzerindeki Mırolyubivka ve Arhanhelske'yi kurtardığını açıkladı.[19] Herson bölgesinin atadığı Rus başkanı Volodimir Saldo, "o bölgede bir atılım olduğunu" söyledi ve durumu "gergin" olarak nitelendirdi.[134]

3 Ekim'de Rus ordusu, Kuzey Herson'da Ukraynalı birliklerle Berıslav'a ulaşmaya çalışırken kuşatıldı. Ukrayna kuvvetleri, Nova Kahovka yönünde güneye ilerlemeye devam etti ve coğrafi konumlu görüntüler, T0403 boyunca Mıhailivka, Havrılivka ve Novooleksandrivka'yı kurtardıklarını gösterdi. Sosyal medya görüntüleri ve Rus milblogger'ların haberleri, Ukrayna kuvvetlerinin T0403 otoyolunun batısında ilerleyerek 1 Ekim'de Hresçenivka'yı özgürleştirdiğini de gösterdi. Rus kaynakları, Ukrayna güçlerinin Lyubomırivka-Bilayivka-Novoolesandrivka hattındaki yerleşimleri kurtardığını bildirdi.[19] Saldırı, 4 Ekim'de kurtarıldığı bildirilen Davıdiv Brid, Velıka Oleksandrivka ve Dudçanı kasabalarıyla güneye doğru devam etti.[135][136]

5 Ekim'de Herson bölgesinin Rusya yanlısı başkan yardımcısı Kirill Stremousov, Rus kuvvetlerinin Ukrayna birliklerine "karşılık vermek" için "yeniden toplandıklarını" açıkladı. Ukrayna ilerlemesinin "durdurulduğunu" ve bu nedenle AFU'nun Herson şehrine girmesinin "mümkün olmadığını" sözlerine ekledi.[137] Aynı gün, bazı birlikler kalırken Rus subaylarının Snihurivka'dan çekildiği bildirildi. Ukrayna tarafı ise teyit bekliyordu.[138]

4 Ekim tarihine kadar Savaş Çalışmaları Enstitüsü tarafından onaylandığı üzere, Ukrayna kuvvetleri Kahovka Baraj Gölü kıyısındaki Davıdiv Brid, Mala Oleksandrivka, Velıka Oleksandrivka, Novodmıtrivka, Starosiliya, Novomıhailivka, Dudçanı, Çereşneve, Novovoskresenske, Mayiske, Petropavlivka, Trinofivka, Novavasiliyevka, Çervone, Novohrıhorivka, Nova Kamyanka, Pyatıhatkı, Sablukivka ve Kaçkarivka bölgelerini ele geçirdi.[20] Rus kuvvetlerinin kuşatmadan kaçınmak için bu bölgeleri 4 Ekim'de terk etmesinin ardından, savaşın başından bu yana Ukrayna'nın güneyinde toplam 2.400 kilometrekarelik bir alan kurtarılmış oldu.[139] Ukrayna kuvvetleri ayrıca Novopetrovka köyüne de ulaştı.[140] 12 Ekim itibarıyla Berıslav Rayonu'ndaki Novovasylivka, Novohrıhorivka, Nova Kamyanka, Trıfonivka ve Çervone bölgeleri de resmî olarak Ukrayna kuvvetlerinin kontrolü altına geçmiştir.[141][142]

Rusya tarafından atanan Herson Oblast başkanı Volodimir Saldo'nun talebi üzerine, Rus hükümeti 13 Ekim'de Herson kentindeki sivil nüfusun tahliye edildiğini duyurdu.[143]

15 Ekim'de, Kuzey Herson cephesinde Dudçanı, Mılove ve Suhanovi yönünde büyük bir Ukrayna karşı saldırısı yeniden başladı.[144] Rus kuvvetlerinin yeni komutanı General Sergey Surovikin, 18 Ekim'de Rus televizyonunda Herson'un savunmasının "kolay olmadığını" ve "düşmanın sürekli olarak Rus birliklerinin mevzilerine saldırmaya çalıştığını" söyledi.[145] Michael Clarke ise Ukraynalıların Herson Oblastı üzerinde bir Düşman Hava Savunmasını Bastırma (SEAD) operasyonu yürüttüğünü tahmin etmektedir.[146]

22 Ekim 2022'de Rus işgal yetkilileri, gergin askerî durumu gerekçe göstererek Herson kentindeki sakinleri şehri "derhal terk etmeye" çağırdı.[147] Aynı gün, Mılove'nin Ukrayna güçleri tarafından ele geçirildiğine dair doğrulanmamış haberler ortaya çıktı.[148]

Ekim 2022'nin sonlarında Ramazan Kadirov, kayıpları kabul eden bir açıklama yaparak, Herson'da Ukrayna topçu saldırıları sonucu bölgede 23 ölü ve 58 yaralı Kadirovtsı olduğunu açıkladı.[149] Ukrayna İstihbarat Başkanı Tümgeneral Kırılo Budanov, ekim ayı sonlarında Herson'da en az 40.000 Rus kuvveti olduğunu söyledi. Bu kuvvetler arasında Deniz Piyadeleri, Özel Kuvvetler ve VDV Hava İndirme birlikleri de yer almaktaydı.[22]

Kasım

Ukrayna'nın ilerlemesi sırasında yerleştirilen Rus kara mayınları. Üzerlerinde "saf yürekten" ve "Rusya'dan sevgilerle" yazıyor.

9 Kasım'da Ukrayna kuvvetleri Snihurivka kasabasına doğru ilerlerken[150] Rusya kuvvetlerinin Herson ve Dinyeper'ın sağ yakasından çekildiğini açıkladı.[151][152][153]

Ertesi gün, Ukrayna bayrağının dalgalanmasını gösteren bir video Snihurivka'dan geldi.[154] Ukrayna kuvvetleri ayrıca Herson'un 15 kilometre kuzeybatısındaki Kıselivka köyünün kontrolünü geri aldı.[155] Aynı gün Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı Valeriy Zalujni, 1 Ekim'den beri Herson yönündeki 41 yerleşim yerinin geri alındığını açıkladı.[156]

11 Kasım'da Ukrayna kuvvetleri Herson şehrine girdi[157][158][159] ve "Slava Ukraini!", "ZSU!" (Zbroini sılı Ukrainı, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri) sloganları atan kalabalıklar tarafından karşılandı.[160][161]

Sonuç

Ukrayna, Herson'u geri almasının ardından bölgedeki askerî operasyonlarına devam etti. 12 Kasım'da, Ukrayna Özel Kuvvetleri sürat tekneleriyle Dinyeper-Bug Haliçi'ni geçti ve Kinburn Yarımadası'nda konuşlanmış Rus kuvvetlerine saldırdığı iddia edilen bir video yayınlandı.[162] Aynı gün, Rus işgal yetkilileri, Dinyeper Nehri'nin doğu kıyısında yer alan Nova Kahovka kasabasını terk etmeye hazırlandıklarını duyurdu.[163] Ertesi gün ise Rus medyası, ülkenin silahlı kuvvetleri tarafından Kinburn Yarımadası'ndaki Pokrovske'ye çıkarma girişiminde bulunan 20 Ukraynalı "sabotajcı" ve dört geminin imha edildiğini bildirdi.[164]

Herson oblast yönetimi, 13 Kasım'da Rus kuvvetlerinin "sivil nüfusa karşı savaşmaya başlayabileceği" korkusuyla, Herson sakinlerini ve Dinyeper'in sağ kıyısında yakın zamanda kurtarılan diğer bölgelerin sakinlerini ülkenin daha güvenli bölgelerine tahliye etmeye çağırdı.[165] 14 Kasım'da Herson'da yaptığı açıklamada NOS, sahadaki durumu "bir tür konuşulmayan ateşkes" olarak nitelendirdi ve "her iki savaşan taraf da bir tür ara verdi ve birbirlerine yoğun bir şekilde ateş etmediler." dedi. Rus kuvvetleri nehrin doğu kıyısında hâlâ yakındaydı. Herson şehri ilaç kıtlığıyla karşı karşıya kalmaya devam etti ve iletişim, su temini, ısıtma ve elektrik şebekelerin ağır hasar gördü.[166]

Ukrayna'nın Güney Operasyon Komutanlığı'na göre, 15 Kasım'da Ukrayna roket ve topçu birlikleri, Dinyeper Nehri'nin sol kıyısında ve Kinburn Kıyı Oku bölgesindeki Rus mevzilerine saldırdı.[167][168]

Ukrayna'nın karşı saldırısı kasım ayında gerçekleşmiş ve Ostriv Velıkıy Potomkin adasını kurtarmıştır. Ancak, 9 Aralık'ta cumhurbaşkanlığı danışmanı Oleksii Arestovıç ve Yarbay Konstiantın Maşovets gibi Ukraynalı yetkililer ve bazı resmî olmayan Rus kaynakları, özellikle 80. Arktik Motorlu Tüfek Tugayı, 25. Spetsnaz Alayı ve 4. BARS Özel Savaş Yedek Ordusu gibi Rus kuvvetlerinin başarılı bir amfibi harekâtın ardından adayı yeniden işgal ettiğini belirtmiştir.[169][170][171][172] Buna karşın, Herson valisinin danışmanı Serhiy Hlan [uk]'ın yaptığı açıklamada, Rusya'nın adada herhangi bir varlığı olmadığı ifade edilmiştir.[173] Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı ise Hlan'ın açıklamasıyla çelişerek 15 Aralık'ta, Rusya'nın adayı kontrol ettiğini ve sivilleri zorla sınır dışı etmeye başladığını iddia etmiştir. Bu olayların ardından, adada birçok sivilin güvenliği endişesiyle Ukrayna tarafından yapılan çıkarma operasyonu planlandığı ve gerçekleştirildiği belirtilmiştir. Ancak Rus kuvvetlerinin baskısı sonucu Ukrayna birliklerinin geri çekildiği ve adanın Rus kontrolü altında olduğu açıklanmıştır.[174] Sonuç olarak, Ostriv Velıkıy Potomkin adasında yaşanan bu çatışmalar, Ukrayna ve Rusya arasındaki gerilimin artmasına sebep olmuştur. Ayrıca adadaki sivil halkın güvenliği de tehlikeye girmiştir.[174]

Analiz

10 Eylül 2022 tarihinde Taras Berezovets, Ukrayna'nın güneyinde gerçekleştirdiği karşı saldırıya yönelik bir "dezenformasyon kampanyasının" Rusya'yı Harkiv oblastında hazırlanan gerçek karşı saldırıdan uzaklaştırmaya çalıştığını belirtti.[175] Savaş Araştırmaları Enstitüsü, Rus kuvvetlerinin yaklaşan karşı saldırıya hazırlanmak için teçhizatı doğu cephelerinden güney cephelerine taşıdığını analiz etti.[156] Bu sayede, Harkiv oblastındaki Rus cepheleri Ukrayna'nın ilerleyişine karşı daha az korunaklı kaldı.

24 Eylül 2022 tarihinde The New York Times, Herson'daki savaşta Ukraynalı komutanların ve askerlerin çoğunlukla mühimmat eksikliği, güçlü Rus savunması ve Rus topçularının etkisi nedeniyle ağır kayıplar yaşadıklarını kabul ettiğini bildirdi.[176] Ukraynalı Albay Vadım Suharevski, The Washington Post'ta yayınlanan bir makalede, Ukrayna'nın Herson'daki zaferinin bir kısmını, Batılı ortak ülkeler tarafından sağlanan topçu sistemleri, güdümlü mühimmatlar ve uzun menzilli roketatarlara borçlu olduğunu ifade etti.[177]

Herson'un Rus güçlerince serbest bırakılmasından sonra, Savaş Araştırmaları Enstitüsü, Rusya'nın Herson şehrinden çekilmesinin savaş yanlısı figürlerle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında ideolojik bir kırılmayı tetiklediğini ve Putin'in bağlılığına ve savaş vaatlerini yerine getirme yeteneğine olan güveni sarsıldığını iddia etti. Aleksandr Dugin, İgor "Strelkov" Girkin ve Wagner Grubu gibi milliyetçi şahsiyet ve oluşumların Rus hükümetine yönelik eleştirilerinin öne çıktığına dikkat çekildi. ISW ayrıca, Rus askeri liderliğinin Ukrayna'daki savaş güçlerini birçok farklı örgütten ve birçok farklı tür, beceri ve ekipman seviyesinden entegre etmeye çalıştığını ancak büyük ölçüde başarısız olduğunu ve özellikle örgütlenme eksikliğine dikkat çekti. Bu süreçte, Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti'nden gelen askerî güçlerin rolü de belirleyici olmuştur.[178]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Ukrainian Counteroffensive Underway in Kherson Region". Kyiv Post. 29 Ağustos 2022. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  2. ^ a b c "Ukrainian troops took back 4 villages in the south from Russian occupation, military source tells CNN". CNN. 29 Ağustos 2022. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  3. ^ "Zelenskyy Hails Kherson Victory, Cautions Vigilance". 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  4. ^ "Ukraine war: Celebrations as Kyiv takes back key city Kherson". BBC. 11 Kasım 2022. 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  5. ^ "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, NOVEMBER 13". 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  6. ^ Zafra, Javier Galán, Mariano (10 Kasım 2022). "The Ukraine war in maps | Kherson retreat largest withdrawal of Russian troops since Kyiv". EL PAÍS English Edition (İngilizce). 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  7. ^ a b c "Ukraine troops enter centre of Kherson as Russians retreat in chaos". the Guardian. 11 Kasım 2022. 
  8. ^ Davidzon, Vladislav (1 Ağustos 2022). "The Commander of the Southern Front Lives to Fight Another Day". Tablet Magazine. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  9. ^ Isabelle Khurshudyan; Paul Sonne; Kamila Hrabchuk (5 Ekim 2022). "A more strategic Russian retreat signals long fight ahead in Kherson". Washington Post. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  10. ^ a b c Julian E. Barnes; Helene Cooper; Eric Schmitt; Michael Schwirtz (23 Eylül 2022). "As Russian Losses Mount in Ukraine, Putin Gets More Involved in War Strategy". The New York Times. 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  11. ^ a b c d e f "Russian Offensive Campaign Assessment, August 29". Institute for the Study of War. 29 Ağustos 2022. 3 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  12. ^ a b c d e "UAF Gain Ground in Kherson and Donbas Sectors, Dozens of RF Armored Vehicles Claimed Destroyed". Kyiv Post. 5 Eylül 2022. 12 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  13. ^ a b c d e David Axe (4 Ekim 2022). "Rivers At Their Backs And Ukrainian Brigades Closing In, A Lot Of Russian Troops Might Need To Learn To Swim". Forbes. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  14. ^ Paul Kirby (5 Ekim 2022). "Ukraine regains Kherson villages from Russians". BBC. 5 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  15. ^ "Ukraine retakes more territory in southern Kherson region". PBS. 3 Ekim 2022. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  16. ^ "Нардепка Яна Зінкевич стала заступником командувача УДА - Новини Києва | Big Kyiv". Великий Київ (Ukraynaca). 19 Nisan 2022. 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  17. ^ a b c "Russian Offensive Campaign Assessment, August 30". Institute for the Study of War. 30 Ağustos 2022. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  18. ^ "Ichkerian Battalion Fighters Liberate Village Of Arkhangelske In Kherson Region". 3 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  19. ^ a b c "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, OCTOBER 3". Institute for the Study of War. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  20. ^ a b "Russian Offensive Campaign Assessment, October 4". Institute for the Study of War. 4 Ekim 2022. 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  21. ^ "Ukraine starts a push to recapture Kherson, a crucial Russian-occupied city". The Economist. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  22. ^ a b "Ukraine Situation Report: Another Week, Another Fired Russian General". The Drive. 29 Ekim 2022. 29 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  23. ^ a b "Shoigu orders withdrawal of troops across Dnieper River". 9 Kasım 2022. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  24. ^ "Day 224, October 5. Summary of Arestovych and Feygin daily broadcast". 5 Ekim 2022. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023. 
  25. ^ Lawler, Dave (29 Ağustos 2022). "Ukraine launches long-awaited counteroffensive to retake Russian-occupied Kherson". Axios (İngilizce). 31 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  26. ^ "Russia-Ukraine war live: Russian defence minister sidelined by Putin and 'ridiculed' for 'ineffectual' leadership, says UK". the Guardian (İngilizce). 29 Ağustos 2022. 31 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  27. ^ "Ukraine says it recaptured 1,200 sq km of Kherson region in ongoing counteroffensive". Reuters (İngilizce). 9 Ekim 2022. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  28. ^ Trevelyan, Mark (9 Kasım 2022). "Russia abandons Ukrainian city of Kherson in major retreat". Reuters. 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023 – www.reuters.com vasıtasıyla. 
  29. ^ "Shots Fired In Ukrainian City As Locals Protest Against Russian Occupation". Radio Free Europe. 2 Mart 2022. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  30. ^ Mirovalev, Mansur (27 Mayıs 2022). "Ukrainians question the ease of Russian capture of Kherson". Al Jazeera. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  31. ^ Glinski, Stefanie. "Russia's Road to Odesa Runs Through Mykolaiv". Foreign Policy (İngilizce). 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  32. ^ Khurshudyan, Isabelle (15 Mart 2022). "Ukraine's Mykolaiv holds the line against Russian forces and delays assault on Odessa". The Washington Post. 4 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  33. ^ Roth, Nickolas. "What happened at Ukraine's Zaporizhzhia nuclear power plant and what are the implications?". The Nuclear Threat Initiative (İngilizce). 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  34. ^ "Kherson: How is Russia imposing its rule in occupied Ukraine?". BBC News. 11 Mayıs 2022. 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  35. ^ "Kherson region to integrate into Russia's system of education — regional authorities". TASS. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2022. 
  36. ^ Satariano, Adam; Reinhard, Scott (9 Ağustos 2022). "How Russia Took Over Ukraine's Internet in Occupied Territories". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 11 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  37. ^ "Russia hands out passports in occupied Ukraine cities". BBC News (İngilizce). 11 Haziran 2022. 15 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  38. ^ Hedenskog, Jakob (2 Haziran 2022). "The Russian Occupation of Ukraine's Southern Regions". SCEEUS. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  39. ^ Ibrahim, Arwa; Petrova, Sasha; Harb, Ali; Kestler-D'Amours, Jillian; Siddiqui, Usaid (6 Haziran 2022). "Ukraine latest updates: 600 Ukrainians held captive in Kherson". Al Jazeera. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  40. ^ "ACLED Regional Overview – Europe, Caucasus, and Central Asia (4 – 10 June 2022) – Ukraine | ReliefWeb". reliefweb.int (İngilizce). 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  41. ^ Żochowski, Piotr; Nieczypor, Krzysztof (28 Haziran 2022). "A creeping annexation. Russia's plans to partition Ukraine". OSW Centre for Eastern Studies. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  42. ^ "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JUNE 29". Institute for the Study of War (İngilizce). 4 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  43. ^ "Russian proxies plan vote in Ukraine's Zaporizhzhia region on joining Russia". Reuters. 8 Haziran 2022. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  44. ^ "Russia plans to annex Kherson region by autumn: UK intel". www.punjabnewsexpress.com. 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  45. ^ Langfitt, Frank (22 Mayıs 2022). "Russia intends to annex Kherson in southern Ukraine". NPR. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  46. ^ Aleksandrov, Aleksei (11 Haziran 2022). "Russia Moving Forward With 'Referendum' Plans in Occupied Southern Ukraine, Says Kherson Mayor". Radio Free Europe/Radio Liberty. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  47. ^ Maynes, Charles (28 Eylül 2022). "With staged referendums in Ukraine complete, Russia begins the annexation process". NPR (İngilizce). 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  48. ^ "Russia's Putin signs laws annexing occupied Ukrainian regions". www.aljazeera.com (İngilizce). 5 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  49. ^ "Ukraine: UN General Assembly demands Russia reverse course on 'attempted illegal annexation'". UN News (İngilizce). 12 Ekim 2022. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  50. ^ "Battle for Mykolaiv: 'We are winning this fight, but not this war'". BBC News (İngilizce). 11 Mart 2022. 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  51. ^ "Mykolaiv region on edge amid fear of a new Russian offensive". The Washington Post (İngilizce). 9 Nisan 2022. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  52. ^ "Battle of Donbas begins: Why Russia has turned its attention to east of Ukraine". Firstpost (İngilizce). 20 Nisan 2022. 21 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  53. ^ Ellyatt, Holly (19 Nisan 2022). "Battle for Donbas: 3 reasons why Russia is shifting its war machine to east Ukraine". CNBC (İngilizce). 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  54. ^ a b c d "Institute for the Study of War". Institute for the Study of War (İngilizce). 25 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  55. ^ "Ukraine pushes back against Russian forces on Donetsk-Zaporizhzhia border". sports.yahoo.com (İngilizce). 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  56. ^ Journal, Thomas Grove | Photographs by Guillaume Binet/MYOP for The Wall Street (26 Haziran 2022). "In Ukraine's South, Counterattacks Offer Kyiv Hope for Turning Back Russia". The Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  57. ^ "Контрнаступ ЗСУ на Херсонщині зриває плани Росії – ISW". glavred.net (Ukraynaca). 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  58. ^ Schwirtz, Michael; Berehulak, Daniel (25 Temmuz 2022). "Eyeing a City Captured by Russia, Ukraine Prepares an Ambitious Counterattack". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 28 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  59. ^ "Ukraine's partisans are hitting Russian soldiers behind their own lines". The Economist. ISSN 0013-0613. 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  60. ^ Eckel, Mike (10 Ağustos 2022). "Sabotage, Assassinations, Propaganda: Simmering Guerrilla War Rattles Ukraine's Russian Occupiers". Radio Free Europe/Radio Liberty (İngilizce). 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  61. ^ Times, The Moscow (30 Ağustos 2022). "Fighting Reported Inside Russian-held City of Kherson". The Moscow Times (İngilizce). 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  62. ^ "Ukraine should see impact of Kherson counterattack from August, spy chief says". Reuters. 25 Haziran 2022. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  63. ^ "If Ukraine is given the weapons it needs, a counteroffensive can be mounted by end of summer – Ukrainian general". Ukrayinska Pravda. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  64. ^ "About 200 invaders eliminated at military base in Melitopol – mayor". Ukr inform. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  65. ^ "Ukraine says retaking Snake Island is a warning to Russia – as it happened". Deutsche Welle (İngilizce). 8 Temmuz 2022. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  66. ^ "Navigation via Danube-Black Sea Canal resumes following liberation of Zmiinyi (Snake) Island". news Yahoo (İngilizce). 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  67. ^ Pryma, Andrew (10 Temmuz 2022). "Due to the recapture of Snake Island, the passage of grain ships has reopened". UBN (İngilizce). 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  68. ^ Santora, Marc (16 Haziran 2022). "Moscow says babies born in occupied Kherson will automatically get Russian citizenship". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  69. ^ Hunder, Max (10 Temmuz 2022). "Ukraine tells residents to leave occupied south due to counter-attack plans". Reuters. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022. 
  70. ^ "Residents of Kherson Oblast are urged to prepare shelters to "survive the counteroffensive of the Armed Forces of Ukraine"". Ukrainska Pravda. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022. 
  71. ^ Dress, Brad (10 Temmuz 2022). "Ukraine urges evacuation in southern Kherson region ahead of counterattack". The Hill (İngilizce). 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022. 
  72. ^ ""ЗСУ іде": мешканців Херсонщини закликали триматися подалі від скупчень ворожих сил". Unian.ua (Ukraynaca). 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022. 
  73. ^ "Zelenskyy orders Ukrainian Armed Forces to recapture southern Ukraine Ukraines Minister of Defence". Yahoo (İngilizce). 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022. 
  74. ^ "Reznikov: Zelensky Had Ordered Ukraine's Army to Liberate Ukraine's Coast – Latest Tweet by The Kyiv Independent". LatestLY. 11 Temmuz 2022. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022. 
  75. ^ Tucker, Maxim (10 Temmuz 2022). "Ukraine has one million ready for fightback to recapture south". The Times. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022. 
  76. ^ "Олексій Резніков: "Закінчити війну до кінця року абсолютно можливо"". BBC News Україна. 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  77. ^ a b "Ukraine's Kherson to Be 'Liberated' From Russia by September – Official". The Moscow Times. AFP. 24 Temmuz 2022. 24 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  78. ^ "Ukraine is Waging a New Kind of War". The Atlantic. 8 Eylül 2022. 8 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2022. 
  79. ^ "Ukraine Says It Recaptured Village in Occupied Kherson Region". 11 Temmuz 2022. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  80. ^ Magramo, Kathleen; Raine, Andrew; Guy, Jack; Upright, Ed (11 Temmuz 2022). "Ukraine claims "precise hit" on Russian military unit in occupied Kherson". CNN. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  81. ^ "Удар ЗСУ по Херсонщині: з'явилася інформація про ліквідацію російського генерала". Unian.ua (Ukraynaca). 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  82. ^ "Росіяни у Херсоні посилюють блокпости та готуються до вуличних боїв – ОВА". Ynian.ua (Ukraynaca). 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  83. ^ "Мешканців Запорізької області просять виїхати з окупованих територій та зони бойових дій". Unian.ua (Ukraynaca). 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  84. ^ Magramo, Kathleen; Guy, Jack; Upright, Ed (12 Temmuz 2022). "Russian forces prepare to renew offensive in Donbas, as Ukraine attacks in the south". CNN. 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  85. ^ "Russian Offensive Campaign assessment". Institute for the Study of War. 15 Temmuz 2022. 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  86. ^ Somerville, Ewan; Vasilyeva, Nataliya; Parekh, Marcus; Millimaci, Grace (19 Temmuz 2022). "Himars missiles strike key Russian-held bridge in Kherson". The Daily Telegraph. 22 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  87. ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, July 23". Institute for the Study of War. 23 Temmuz 2022. 24 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  88. ^ "Ukraine strikes Antonivskyi Bridge essential for Russian supply lines in occupied south". CBS News. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  89. ^ Varennikova, Maria; Bigg, Matthew Mpoke (27 Temmuz 2022). "Ukraine hits a key bridge in Kherson as Russia steps up missile strikes across the south". The New York Times. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  90. ^ a b c "Ukraine struggles to retake Kherson before Russia annexes it". 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  91. ^ Balmforth, Tom; Hunder, Max (19 Ağustos 2022). "Night of explosions rocks Russian-held areas far from front". www.aol.com (İngilizce). 22 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  92. ^ a b "Half of Russia's Black Sea fleet's combat jets out of operation, Western official says". Reuters. 19 Ağustos 2022. 26 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  93. ^ "Ukraine's long-awaited southern counteroffensive begins with a bang in Crimea". POLITICO (İngilizce). 10 Ağustos 2022. 14 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  94. ^ "General Staff: Russia continues to advance in several directions". Kyiv Independent. 20 Ağustos 2022. 24 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  95. ^ "Russia makes gains near Blahodatne – General Staff report". Pravda UA. 21 Ağustos 2022. 26 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  96. ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, August 22". Critical Threats. 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  97. ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, August 23". Critical Threats. 22 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  98. ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, August 24". Institute for the Study of War. 24 Ağustos 2022. 24 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  99. ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, August 25". Institute for the Study of War. 25 Ağustos 2022. 26 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  100. ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, August 27". Institute for the Study of War. 27 Ağustos 2022. 28 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  101. ^ Brad Lendon (12 Eylül 2022). "The rot runs deep in the Russian war machine. Ukraine is exposing it for all to see". CNN. 13 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  102. ^ "Ukraine's south is on the line as a major counteroffensive appears to be underway". NBC News (İngilizce). 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  103. ^ Baker, Sinéad. "Zelenskyy tells Russian forces to flee as Ukraine starts its counteroffensive in Kherson, the 1st city Russia took". Business Insider (İngilizce). 3 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  104. ^ "Ukraine says long-anticipated southern offensive has begun". Reuters. 29 Ağustos 2022. 1 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  105. ^ a b "Ukraine announces offensive operations across the south". The New York Times. 29 Ağustos 2022. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  106. ^ "Во временной администрации опровергли данные о наступлении ВСУ на Херсон". РБК (Rusça). 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  107. ^ "Occupiers announce "workplace evacuation" in Nova Kakhovka". Ukrainska Pravda (İngilizce). 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  108. ^ "Ukrainian attacks suggest offensive may be underway in the south". NPR. 29 Ağustos 2022. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  109. ^ John Psaropoulos (31 Ağustos 2022). "Is Ukraine's counteroffensive progressing?". al-Jazeera. 31 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  110. ^ a b "Russian Offensive Campaign Assessment, August 31". Institute for the Study of War. 31 Ağustos 2022. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  111. ^ "Ukrainian adviser warns progress will be slow as southern counterattack begins". the Guardian (İngilizce). 30 Ağustos 2022. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  112. ^ "Ukraine claims to have breached Russian lines as it battles to retake Kherson". The Independent (İngilizce). 31 Ağustos 2022. 31 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  113. ^ "Ukraine Claims Breakthroughs Made Against Russian Forces In Southern Offensive". RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 31 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  114. ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, September 1". Institute for the Study of War. 1 Eylül 2022. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  115. ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, September 2". Institute for the Study of War. 2 Eylül 2022. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  116. ^ "НА ЗАКАРПАТЬЕ 2 СЕНТЯБРЯ – ДЕНЬ ТРАУРА ПО ПОГИБШИМ ВОИНАМ 128-Й БРИГАДЫ" (Ukraynaca). 2 Eylül 2022. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  117. ^ "In the Transcarpathian region, mourning has been declared for the dead soldiers of the 128th mountain assault brigade. Nine deaths reported". Gordonua. 3 Eylül 2022. 7 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  118. ^ "Fog of war: Ukraine's counteroffensive against Russian forces". Al Jazeera English. 3 Eylül 2022. 3 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  119. ^ "Ukraine 'exploiting poor Russian leadership' in new offensive, says UK". Evening Standard. 3 Eylül 2022. 3 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  120. ^ "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, SEPTEMBER 3". Institute for Study of War. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  121. ^ Asami, Terajima (4 Eylül 2022). "Ukraine war latest: Ukraine liberates villages in south and east". The Kyiv Independent. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  122. ^ "Ukraine-Russia live". 4 Eylül 2022. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  123. ^ "Institute for the Study of War". Institute for the Study of War (İngilizce). 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  124. ^ "Ukraine update: Russian 'hard points' are falling in Kherson, Kharkiv, and near Izyum". Daily Kos. 30 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  125. ^ Tobias Dammers (10 Eylül 2022). "Gegenoffensive in Südukraine. "Je schneller vorbei, desto besser"". Tagesschau (Almanca). 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  126. ^ "Ukraine war: We retook 6,000 sq km from Russia in September, says Zelensky". BBC. 12 Eylül 2022. 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  127. ^ "Война в Украине: Зеленский заявляет о стабилизации обстановки на отвоеванной территории - Новости на русском языке". 25 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  128. ^ "Institute for the Study of War". 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  129. ^ "Медуза — LIVE". 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  130. ^ AL JAZEERA AND NEWS AGENCIES (13 Eylül 2022). "Ukraine reclaims more territory from Russia in counteroffensive". AL JAZEERA. 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  131. ^ "Ukrainian Military Likely Retakes Zolota Balka In Kherson Direction". Ukrainian News. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  132. ^ Landay, Jonathan; Balmforth, Tom (3 Ekim 2022). "Russian-installed official confirms Ukrainian breakthroughs in Kherson region". Reuters. 26 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  133. ^ "The Russian line has collapsed in the north of Kherson region". Michael Mackay Twitter. 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  134. ^ Landay, Jonathon; Balmforth, Tom (3 Ekim 2022). "Ukraine forces advance on two fronts, cross Russian lines in the south". www.reuters.com. Reuters. 26 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  135. ^ "Ukraine regains Kherson villages from Russians". BBC News. 4 Ekim 2022. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  136. ^ "Ukraine and Russia: what you need to know right now". www.reuters.com. Reuters. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  137. ^ "Власти Херсонской области заявили о перегруппировке российских войск". РБК (Rusça). 5 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2022. 
  138. ^ The Associated Press (5 Ekim 2022). "Live Updates: Russia-Ukraine War". apnews.com. The Associated Press. 5 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  139. ^ Kesaieva, Julia (7 Ekim 2022). "Ukraine says 2,400 square kilometers of territory liberated in south since war began". edition.cnn.com. Cable News Network. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  140. ^ "Бійці ЗСУ повернули Новопетрівку й Дудчани на Херсонщині". 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  141. ^ "Ukraine claims gains near Kherson as Nato allies send air defence systems". TheGuardian.com. 12 Ekim 2022. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  142. ^ "Контрнаступ на півдні триває: ЗСУ звільняють Херсонщину". 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  143. ^ "Russia announces Kherson evacuation, raising fears city will become frontline". the Guardian (İngilizce). 13 Ekim 2022. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  144. ^ ""Військкори" РФ повідомляють про потужний наступ ЗСУ в Херсонській області: що відомо". ФОКУС. 15 Ekim 2022. 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  145. ^ "Russia's new Ukraine commander signals civilian removals from 'tense' Kherson". theguardian.com. 18 Ekim 2022. 18 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  146. ^ Sky News (19 Oct 2022) Ukraine War: 'The battle for Kherson is now on' 20 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  147. ^ "More flee Ukraine's Kherson as Russian occupiers renew warnings". www.reuters.com. Reuters. 22 Ekim 2022. 22 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  148. ^ ""Georgian Legion" намекнул на продвижение ВСУ в Херсонской области". 22 Ekim 2022. 22 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  149. ^ "Chechen leader Kadyrov admits high losses among unit in Ukraine". Al Jazeera. 28 Ekim 2022. 28 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  150. ^ "Украинские войска пошли в атаку в районе". 9 Kasım 2022. 9 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  151. ^ "Kherson: Russia to withdraw troops from key Ukrainian city". BBC News. 9 Kasım 2022. 18 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  152. ^ "Russia to withdraw troops from key Ukraine city of Kherson". The Independent. 9 Kasım 2022. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  153. ^ "Russia 'orders troops' to withdraw from the Ukrainian city of Kherson". euronews. 9 Kasım 2022. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  154. ^ "Ucrania retomó la ciudad de Snihurivka y consolida su contraofensiva en Kherson". infobae. 10 Kasım 2022. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  155. ^ Rainews, Redazione di (10 Kasım 2022). "Live guerra in Ucraina. La cronaca minuto per minuto, giorno 260". RaiNews. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  156. ^ a b "Institute for the Study of War". Institute for the Study of War (İngilizce). 25 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  157. ^ Cecil, Nicholas (11 Kasım 2022). "Ukrainian flags fly in Kherson in major setback for Putin's war". Evening Standard. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  158. ^ "Russia-Ukraine war live: Zelenskiy says Kherson 'never gave up' as Ukrainian troops reach city centre". the Guardian. 11 Kasım 2022. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  159. ^ Krever, Mick; Chernova, Anna; Rebane, Teele; Mezzofiore, Gianluca; Tanno, Sophie (11 Kasım 2022). "Ukrainian troops enter key city of Kherson after Russian forces retreat, dealing blow to Putin". CNN. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  160. ^ Demianyk, Graeme (11 Kasım 2022). "Ukrainian Flags Raised In Kherson After Russian Retreat". HuffPost UK (İngilizce). 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  161. ^ "Crowds cheer as Ukrainian troops enter Kherson city centre – video". The Guardian (İngilizce). 11 Kasım 2022. ISSN 0261-3077. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  162. ^ "Las fuerzas ucranianas atraviesan en lanchas rápidas el río Dniéper y siguen en su contraofensiva a Rusia". LaSexta. 12 Kasım 2022. 12 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  163. ^ "Ruşii anunţă retragerea dintr-un nou oraş ucrainean, la câteva zile după ce au părăsit Herson". www.digi24.ro. 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  164. ^ ""РИА Новости" сообщило об уничтожении диверсантов ВСУ на Кинбурнской косе". РБК (Rusça). 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  165. ^ "Рекомендуємо жителям правобережної Херсонщини евакуюватися до більш безпечних регіонів". 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  166. ^ Wessel de Jong (14 Kasım 2022). "Zelensky in Cherson: bevrijding mogelijk begin van einde van de oorlog" [Zelenskyy in Kherson: liberation possibly beginning of end of the war]. NOS.nl (Felemenkçe). 19 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  167. ^ "Ukrainian forces open fire on invaders on left bank of Dnipro River, near Kinburn Spit". www.ukrinform.net (İngilizce). 26 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  168. ^ "Russia's relentless strikes may escalate the war – but Kherson shows Ukraine is winning | Orysia Lutsevych". TheGuardian.com. 16 Kasım 2022. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  169. ^ Rohalska, Nadiia (9 Aralık 2022). "Окупанти готують десантну операцію на Дніпрі: засіли на острові під Херсоном, – Машовець" [The occupiers are preparing an amphibious operation on the Dnieper: they landed on an island near Kherson, - Mashovets]. StopCor (Ukraynaca). 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  170. ^ "Arestovich: about the situation on the front line". Odessa Journal (İngilizce). 8 Aralık 2022. 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  171. ^ "Россияне пытаются окружить Бахмут с севера и юга и продвигаются под Херсоном - военный эксперт" [The Russians are trying to surround Bakhmut from the north and south and are advancing near Kherson - military expert]. Strana.ua (Rusça). 9 Aralık 2022. 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  172. ^ Hird, Karolina; Stepanenko, Kateryna; Bailey, Riley; Mappes, Grace; Layne, Philipson; Klepanchuk, Yekaterina; Kagan, Frederick W. (9 Aralık 2022). "Russian Offensive Campaign Assessment, December 9". Institute for the Study of War. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  173. ^ Burdeina, Olena (13 Aralık 2022). "Потьомкінський острів під Херсоном: висадки російської ДРГ не було, - Хлань" [Potemkin Island near Kherson: there was no landing of a Russian DRG, - Khlan]. StopCor (Ukraynaca). 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  174. ^ a b "Invaders Plant Landmines at the River Banks in Kherson Region and Attempt to Connect ZNPP to Russian Energy System - General Staff". TSN.ua (İngilizce). 15 Aralık 2022. 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  175. ^ Koshiw, Isobel; Tondo, Lorenzo; Mazhulin, Artem (10 Eylül 2022). "Ukraine's southern offensive 'was designed to trick Russia'". The Guardian (İngilizce). 11 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  176. ^ Gentlemen, Jeffrey (24 Eylül 2022). "In Ukraine's South, Fierce Fighting and Deadly Costs". The New York Times. 25 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  177. ^ Inside the Ukrainian counteroffensive that shocked Putin and reshaped the war 8 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  178. ^ "Russian offensive campaign assessment, November 12". Institute for the Study of War (İngilizce). 12 Kasım 2022. 25 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  • g
  • t
  • d
Genel bakış
Genel
  • Zaman çizelgesi
  • Şehirlerin kontrolü
  • Yabancı savaşçılar
  • Bilgi savaşı
  • Yasallık
  • Savaş düzeni
  • Barış görüşmeleri
  • Önerilen uçuşa yasak bölge
  • Tazminat
  • Kadınlar
Kriz
  • Tepkiler
  • Dezenformasyon
    • Ukrayna biyolojik silah komplo teorisi
    • Ukrayna ve kitle imha silahları
  • 2021 Rusya-ABD zirvesi
  • 2021 Karadeniz olayı
  • 2021-2022 Belarus-Avrupa Birliği sınır krizi
  • "Ruslar ve Ukraynalıların Tarihsel Birliği Üzerine"
  • Kırım Platformu
  • Zapad 2021
  • Ukrayna siber saldırıları
  • Birlik Çözümü 2022
  • Donetsk HC ve Lugansk HC'nin tahliyesi
  • Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerinde seferberlik
  • Ukrayna'da seferberlik
  • Rusya'da seferberlik
  • Putin'in Donetsk HC ve Lugansk HC'yi tanıma konuşması
  • Putin'in işgal öncesi konuşması
Arka plan
Dış ilişkiler
Güney Ukrayna
Doğu Ukrayna
  • Avdiyivka Muharebesi
  • Mariupol Kuşatması
  • Volnovaha Muharebesi
  • İzyum Muharebesi
  • Rubijne Muharebesi
  • Marinka Kuşatması
  • Popasna Muharebesi
  • Dovhenke Muharebesi
  • Donbas Muharebesi
    • Kreminna Muharebesi
    • Siverskyi Donets Muharebesi
    • Syevyerodonetsk Muharebesi
    • Toşkivka Muharebesi
    • Lıman Muharebeleri
    • Sıvyatohirsk Muharebesi
    • Lısıçansk Muharebesi
    • Siversk Muharebesi
    • Piskı Muharebesi
    • Bahmut Muharebesi
    • Soledar Muharebesi
    • Vuhledar Muhararebesi
  • Ukraynalı Harkiv karşı taarruzu
    • Balakliya Muharebesi
    • Şevçenkove Muharebesi
    • Kupyensk Muharebesi
Kiev
Kuzeydoğu Ukrayna
Rusya'nın Ukrayna'da devam eden işgalleri
Rusya'nın Ukrayna'daki eski işgalleri
Askerî hedeflere yönelik saldırılar
Potansiyel olarak ilgili olaylar
  • Rusya'daki gizemli yangınlar
  • Transdinyester saldırıları
  • Kuzey Akım gaz sızıntıları
Diğer
  • Volodimir Zelenski'ye yönelik suikast girişimleri
  • Lyiv'in bombalanması
  • Ukrayna darbe girişimi
  • Ukrayna direnişi
    • Berdyansk Partizan Ordusu
    • Ukrayna Halk Direnişi
    • Sarı Kurdele
  • Sibirya orman yangınları
  • Batı Rusya saldırıları
Savaş suçları
Genel
  • Ukraynalı Soykırımı iddiaları
    • Çocuk kaçırma iddiaları
  • Filtreleme kampları
  • Rus mobil krematoryumları
  • Ukrayna tahılının Ruslar tarafından çalınması
  • Cinsel şiddet
  • Mala Rohan'da Rus askerlerine işkence edilmesi
  • Beyaz fosfor bombaları
Sivillere yapılan saldırılar
Yasal davalar
  • UCM Soruşturması
  • UAD davası
  • Hesap Verebilirlik Görev Gücü
  • Evrensel yargılama
  • Cezai takibat
    • Vadim Şişimarin
    • Aleksander Bobikin ve Aleksander İvanov
Tepkiler
Ülkeler ve
resmî kuruluşlar
Genel
Ukrayna
  • İletişim kampanyaları
    • Ukrayna Gibi Cesur Ol
    • Ukrayna'yı kucaklayın. Birliği Güçlendirin
  • Başkomutanlık Karargâhı
  • Uluslararası Lejyon
    • "Rusya'nın Özgürlüğü" Lejyonu
    • Kastuś Kalinoŭski Taburu
  • 200rf.com
  • 2022 sıkıyönetimi
  • Ukrayna Medya Merkezi
Rusya
ABD
  • Birliğin Durumu
  • Konsolide Ödenekler Yasası
  • 14071 numaralı KHK
  • Task Force KleptoCapture
  • Ukrayna Demokrasi Savunması Ödünç Verme-Kiralama Yasası
Ukrayna yanlısı
  • Hindistan
    • Ganga Operasyonu
  • Yeni Zelanda
    • Rusya Yaptırımlar Yasası
  • Birleşik Krallık
    • Ekonomik Suç Yasası
    • Homes for Ukraine
Birleşmiş Milletler
  • Acil özel oturum
    • ES-11/1
    • ES-11/2
    • ES-11/3
  • Güvenlik Konseyinin 2623 sayılı kararı
AB ve NATO
  • 2022 Brüksel olağanüstü zirvesi
  • NATO sanal zirvesi
  • Avrupa Siyasi Topluluğu
  • Oscar Operasyonu
  • REPowerEU
  • Rus bankalarına SWIFT yasağı
Diğer
Toplum
Protestolar
  • Ukrayna'da
    • Rus işgali altındaki topraklarda
    • Aleksandr Puşkin anıtlarının yıkılması
  • Rusya'da
  • Belarus'ta
  • Çin'de
    • Büyük Çeviri Hareketi
Kurumsal
Teknoloji
  • Ukrayna BT Ordusu
  • Açık kaynaklı istihbarat
  • peacenotwar (malware)
  • Roskomnadzor sızıntısı
  • Rus Varlık İzleyici
  • Ukrayna Siren Uyarıları
Diğer
  • Rusya ile işbirliği
  • Ukrayna için Konser
  • Barış için Küresel Tur
  • Nobel ödüllülerden açık mektup
  • Belarus'ta demiryolu savaşı
Etkiler
Etkiler
İnsan hakları
Deyişler
Popüler kültür
  • "Back to the Cold War"
  • "Bayraktar" şarkısı
  • Kiev'in Hayaleti
  • "Hey, Hey, Rise Up!"
  • Putler
  • "Slava Ukraini!" (şarkı)
  • Z (askerî sembol)
Kişiler
Ukrayna Ukraynalılar
Rusya Ruslar
Diğer
Diğer
  • Ukrayna Kahraman Şehri
  • Güney Osetya'nın önerilen Rus ilhakı
  • Rus Kiev konvoyu
  • Yeniden adlandırılan sokaklar
    • Ukrayna Meydanı, Oslo
  • Ukrayna'da derussifikasyon
  • Vikipedi'nin rolü
    • Rusya'da engelleme tehdidi
    • Mark Bernstein'ın tutuklanması
  • U-24 derneği
  • Zagreb Tu-141 kazası
  • 2023 Pentagon belge sızıntıları
  • Wagner Grubu isyanı
  • Kategori Kategori
  • Commons sayfası Commons