Joost Pinedo

Schaaktafereeltje in het VAS, 1880: Pinedo (rechts) samen met Rudolf Loman tegen Henry Bird (links). G. Mohr kijkt toe.

Joost Pinedo (1835 - Amsterdam, 1890), ook bekend als Joost Pinedo Jr., was een Amsterdamse schaker in de negentiende eeuw. Hij staat te boek als een van de eerste schakers in de Nederlandse geschiedenis die bedreven was in het blind simultaanschaken. Pinedo was lid van het Vereenigd Amsterdamsch Schaakgenootschap (VAS) en tevens de oprichter van het schaaktijdschrift Morphy.

Blindsimultaanschaken

Blindschaken had in de negentiende eeuw nog nauwelijks zijn intrede in Nederland gedaan. De eerste spelers die dit kunstje op kleine schaal verstonden waren R. Heeren (Strijdt met Beleid, Nijmegen), Thomas Werndly (Pallas, Deventer), en Willem Verbeek (Sissa, Wijk bij Duurstede).

De primeur in Nederland was dan ook een spektakel toen Pinedo in 1862 een demonstratie gaf met het blindschaken tegen zes tot tien borden tegelijkertijd.[1] Hiermee was hij de eerste Nederlander die zich min of meer kon meten met het niveau van drie grote namen in de schaakwereld: Paul Morphy (die in 1858 met acht van Parijs' sterkste schakers speelde, met een score van +6=2), Louis Paulsen (die tegen tien borden tegelijkertijd kon blindschaken) en Joseph Blackburne (die zijn kost verdiende met blindsimultaanschaakdemonstraties, zoals hij ook in 1873 in Den Haag zou doen[2]).[3]

Morphy schaaktijdschrift

Nadat Verbeeks Sissa schaaktijdschrift in 1874 ter ziele was gegaan, zat de Nederlandse schaakwereld jaren zonder blad. In een poging dit gemis op te vangen zette Pinedo in 1885 eigenhandig een nieuw schaaktijdschrift, Morphy, op. Niet verrassend verwees de naam van dit blad naar de toen al legendarische Paul Morphy. Het blad zou, een onderbreking daargelaten, tot 1887 twee keer per maand uitkomen.

Het zou geen succes worden, ondanks eerst morele en daarna financiële steun van de Nederlandse Schaakbond. Naderhand werd Morphy dan ook hard afgeserveerd. Na de toestanden rondom Sissa, De Schaakwereld en enkele mislukte pogingen in 1878 en 1879 een orgaan op te zetten[4], leek de Bond, aldus Van Lennep, "voorloopig genoeg leergeld te hebben betaald aan zijn 'Organen'. Althans het prulblaadje Morphy, dat in '86 en '87 te Amsterdam verscheen werd niet met een zoodanigen titel verrijkt, maar gedurende één jaar met een geringe som gesubsidieerd."[5]

Externe links

  • Enkele partijen van Pinedo zijn te vinden op Chessgames.com.
  • Pinedo's Edo-rating op Edo Historical Chess Ratings.
Bronnen
  • Scholten, H.J.G.M. (1998), Pdf-document Het loopt ongenadiglijk mat: Het schaakleven in Nederland in de negentiende eeuw. De sociaal-culturele achtergrond van het ontstaan van schaakverenigingen, Bilthoven
  • Sissa schaaktijdschrift (1847-1874), alle nummers zijn in het betreffende artikel in te zien.

Voetnoten en referenties

  1. De Wiener Zeitung van 27 oktober 1861 lijkt te suggereren dat het in feite een jaar eerder gebeurde, aldus Spinrad (2006), in "When Blindfold Chess Became Easy", op chesscafe.com.
  2. Redactie (1874). Schaakwedstrijd te 's Gravenhage met de Heer J.H. Blackburne. Sissa 1874: 180 ff
  3. Pion. (1861). De Hollandsche blindelings-schaakspeler: De heer Joost Pinédo Junior te Amsterdam. Sissa 1861: 356-367
  4. Scholten p.115
  5. Scholten p.114-115
· · Sjabloon bewerken
Overzicht van artikelen relevant voor schaken in Nederland in de 19e eeuw
Schakers:Levi Benima · F. van den Berg · L.J. Bodding · Helvetius van den Bergh · A. Bleijkmans · Dirk Bleijkmans · Ansel Polak Daniels · Eduard Douwes Dekker (Multatuli) · Charles Dupré · Johannes Esser · Arnold van Foreest · Dirk van Foreest · Jan Heemskerk · F.G. Heijmans · Elias van der Hoeven · Jan Hulst · Frederik van Hogendorp · Hendrica Jansen · J.D. Janssen · Hermanus Kloos · Charlotte Koekebakker · Jan Willem te Kolsté · Maarten van 't Kruijs · A. de Lelie · Norman van Lennep · Antonius van der Linde · Rudolf Loman · D.R. Mansholt · H.B.D. Meijer · Christiaan Messemaker · E. Mohr · G. Mohr · C.A.E. Muller-Thijm · Naret Oliphant · Adolf Olland · Joost Pinedo · Arnoldus van Rhijn · H.B. van Rhijn · W.A. van Roggen · Christiaan Splinter · Suze Splinter · Bernardus Spoelstra · Elias Stein · J.D. Tresling · J.J. Veraart · Willem Verbeek · Julius de Vogel · Thomas Werndly · Eduard van Woelderen · Van Zuylen van Nyevelt
Verenigingen:Amsterdamsche Schaakclub · Studentenschaakvereniging Alapin · Schaakgenootschap Amersfoort · Discendo Discimus · Doesborghsche Schaakgenootschap · Delftsche Schaakclub · Haagsche Schaakgenootschap · Hilversumsch Schaakgenootschap · Leidsch Schaakgenootschap · Leidsch Studenten Schaak Gezelschap Morphy · Morphy (Leiden) · Van der Linde (Winschoten) · Messemaker 1847 · Nieuwe Rotterdamsche Schaakvereeniging · Schaakclub Utrecht · Rotterdamsch Schaakgenootschap · Schaakgezelschap Palamedes · Pallas (Deventer) · D.S.S.B.C. "Paris" · Philidor 1847 · S.G. Staunton (Groningen) · Sissa (Wijk bij Duurstede) · Strijdt met Beleid · Vereenigd Amsterdamsch Schaakgenootschap · Vermaak door Oefening · Westergoo
Tijdschriften:De Nederlandsche Palamedes · Sissa · De Schaakwereld · Morphy · Tijdschrift van den Nederlandschen Schaakbond
Evenementen:Philidor schaakwedstrijd 1851 · Schaakwedstrijd à la Van der Hoeven 1853 · Nationale schaakwedstrijd van 1858 · Adolf Anderssen in Nederland (1861) · Schaakreunie te Utrecht (1864) · Nederlandse schaakkampioenschappen · Internationale Schaaktoernooi in Amsterdam (1889) · Eerste Internationale schaakwedstrijd in Nederland (1899)
Schaak-varianten:Shuffleschaak · Fantasieschaak · Correspondentieschaak · Simultaanspel · Blindschaak · Vierschaak
Openingen:Hollandse verdediging · De grooten gambiet · Van 't Kruijs-opening · Benima-variant
Overig:Vrouwenschaak · Arbeidersschaak · Ontstaansgeschiedenis van de Nederlandsche Schaakbond · Meijers vlaggetje · De Oranjes en het schaakspel · Biblioteca Van der Linde-Niemeijeriana · Centaur (schaakstuk)