Łoździeje
Główny plac miasta | |||
| |||
Państwo | Litwa | ||
---|---|---|---|
Okręg | |||
Burmistrz | Vaida Gazdziauskienė | ||
Powierzchnia | 4,8 km² | ||
Populacja (2017) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Nr kierunkowy | 318 | ||
Kod pocztowy | LT-67106 | ||
Położenie na mapie Litwy | |||
54°14′N 23°31′E/54,233333 23,516667 | |||
| |||
| |||
Strona internetowa |
Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Łoździeje |
Łoździeje[1] (lit. Lazdijai) – miasto na Litwie, na Pojezierzu Wschodniosuwalskim, nad Kirsną, w okręgu olickim, siedziba rejonu łoździejskiego.
Nazwa miasta wywodzi się od rzeki Lazda (dzisiejszej Raišupis).
Miasto królewskie położone było w końcu XVIII wieku w powiecie trockim województwa trockiego[2].
Historia
Tereny te do 2 połowy XIII wieku należały do Jaćwingów, następnie, po zagładzie plemienia dokonanej przez Krzyżaków obszary te pokryły się puszczą. W XV wieku nastąpił ponowny napływ ludności. W 1560 roku król Zygmunt II August założył miasto. W 1597 roku Zygmunt III Waza nadał miastu prawo magdeburskie oraz herb przedstawiający złotego łosia na czerwonym polu z trzema skrzyżowanymi kluczami. Miasto królewskie w 1782 roku[3]. Po III rozbiorze Polski w 1795 roku miasto znalazło się w zaborze pruskim, w 1807 w Księstwie Warszawskim, a w 1815 w Królestwie Kongresowym. Władze carskie odebrały prawa miejskie 31 maja 1870 w ramach represji po powstaniu styczniowym.
W latach 1857, 1879, 1922 i 1923 roku miasto było niszczone przez pożary. Podczas II wojny światowej zostało zburzone.
Za Królestwa Polskiego istniała wiejska gmina Łoździeje.
W okresie międzywojennym Łoździeje były centrum oświatowym regionu Dzukia. W latach 1928–1931 w mieście pracowała jako nauczycielka poetka litewska Salomėja Nėris.
Podczas okupacji hitlerowskiej, 15 września 1941 roku Litwini utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1600 osób. 3 listopada 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano w okolicy getta. Z rozkazu Niemców Litwini zamordowali 1535 Żydów[4].
Zabytki
- Kościół katolicki pw. św. Anny(inne języki). Obecny kościół został zbudowany w latach 1894–1895 według projektu architekta Feliksa Lipskiego. Kościół został konsekrowany w 1898 roku przez biskupa sejeneńskiego Antoniego Baranowskiego. Kościół zbudowano w stylu romantycznym, łączącym w sobie cechy klasycystyczne i barokowe. We wnętrzu kościoła znajduje się zdobiona ambona. Ołtarze pochodzą z pracowni warszawskich.
- Pomnik poświęcony poległym za niepodległość Litwy w latach 1918–1920, przy placu Nepriklausomybės (Niepodległości).
Komunikacja
Łoździeje nie posiadają stacji kolejowej (najbliższa znajduje się w miejscowości Szostaków) natomiast funkcjonuje tu komunikacja autobusowa obsługiwana przez takie firmy jak Lazdiju AP, Vilkaviskio AP, Kautra i TOKS. Miasto posiada bezpośrednie połączenia autobusowe z Wilnem, Kownem, Olitą, Mariampolem, Wiejsiejami, Druskienikami, Kalwarią, Simnem i Wyłkowyszkami.
- Osobny artykuł: Przejście graniczne Ogrodniki-Lazdijai.
Miasta partnerskie
Galeria
- Kościół św. Anny
- Szkoła artystyczna
- Poczta
- Sąd
- Centrum kultury
Przypisy
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Polski: Nazewnictwo Geograficzne Świata. T. 11: Europa, część I. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 2009, s. 120. ISBN 978-83-254-0463-5.
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 87.
- ↑ Magazin für die neue Historie und Geographie Angelegt, t. XVI, Halle, 1782, s. 15.
- ↑ Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1085 .
Bibliografia
- Litwa. Piękna nieznajoma. Wilno: Margi raštai, 2005. ISBN 9986-09-291-4.
Linki zewnętrzne
- Łoździeje, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 763 . (1884)
- p
- d
- e
- Siedziba powiatu – Sejny
Przynależność wojewódzka |
|
---|---|
Miasta (1867–1924 → i ← 1956–75) | |
Gminy wiejskie (1867–1924 → i 1973–75) |
|
Gromady (1956–72) |
|
- p
- d
- e
Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.
|
Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).