Arkadiusz (cesarz bizantyński)

Arkadiusz

Flavius Arcadius

Cesarz bizantyński

Okres

od 16 stycznia 383
do 1 maja 408

Poprzednik

Teodozjusz I Wielki

Następca

Teodozjusz II

Dane biograficzne

Dynastia

teodozjańska

Data urodzenia

377

Data i miejsce śmierci

1 maja 408
Konstantynopol

Ojciec

Teodozjusz I Wielki

Matka

Aelia Flacylla

Rodzeństwo

Flawiusz Honoriusz, Elia Galla Placydia

Małżeństwo

Aelia Eudoksja

Dzieci

Pulcheria, Teodozjusz II

Moneta

Multimedia w Wikimedia Commons

Arkadiusz, Flavius Arcadius (ur. 377 lub 378, zm. 1 maja 408) – cesarz wschodniorzymski w latach 395–408, syn cesarza Teodozjusza I Wielkiego i Aelii Flacilli, brat cesarza zachodniorzymskiego Honoriusza oraz Galli Placidii. Mąż Aelii Eudoksji, z którą miał córkę Pulcherię. Jego synem był również Teodozjusz II.

Życiorys

Cesarze Arkadiusz, Honoriusz i Teodozjusz I ukazani w XII-wiecznej kronice Konstantyna Manassesa.

19 stycznia 383 podniesiony przez ojca do rangi augusta, czyli współpanującego. Od 395 panował nad wschodnią częścią imperium rzymskiego, gdy jego brat rządził częścią zachodnią. Z polecenia Teodozjusza opiekunem młodego cesarza, był Stylicho^[1].

Missorium Teodozjusza ukazujących na środku Teodozjusza I, Arkadiusza (po prawej) i Honoriusza (po lewej).

Był nieudolnym władcą. Znajdował się pod wpływem żony oraz swoich ministrów – najpierw Flawiusza Rufina (do 395 roku), potem Eutropiusza (do 399) i Antemiusza (od 404). Podczas jego panowania miały miejsce wyniszczające cesarstwo rzymskie najazdy Hunów (395) i Wizygotów (395–397, 404–408). W 399 roku na skutek buntu Gildona cesarstwo wschodniorzymskie utraciło wpływy w prowincji Afryce. Wobec powtarzających się najazdów gockich, z inspiracji Eudoksji i patriarchy konstantynopolitańskiego Jana Chryzostoma w 400 dokonano rzezi Germanów, licznych w cesarskich oddziałach przybocznych. W 404 Eudoksja doprowadziła z kolei do wygnania patriarchy i rychło po tym zmarła. Arkadiusz był tylko biernym świadkiem tych wydarzeń, a po śmierci żony całkowicie usunął się w zacisze pałacowe^[2].

Przypisy

↑ S. Bralewski, Arkadiusz I, [w:] Słownik cesarzy rzymskich, red. J. Prostko-Prostyński, Poznań 2001, s. 309-310.
↑ S. Bralewski, Arkadiusz I, [w:] Słownik cesarzy rzymskich, red. J. Prostko-Prostyński, Poznań 2001, s. 310-313.

Bibliografia

Waldemar Ceran, Arkadiusz [w:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, pod redakcją naukową Oktawiusza Jurewicza, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2002, s. 51.

Cesarze bizantyńscy

gwiazdką^*oznaczono monarchów nienależących do dynastii

Dynastia teodozjańska 395–457	Arkadiusz (395–408) Teodozjusz II (408–450) Pulcheria Marcjan (450–457)
Dynastia leońska 457–518	Leon I (457–474) Leon II (474) Zenon Izauryjczyk (474–491) Bazyliskus (475–476)^* Anastazjusz I (491–518)
Dynastia justyniańska 518–602	Justyn I (518–527) Justynian I Wielki (527–565) Justyn II (565–578) Tyberiusz II Konstantyn (578–582) Maurycjusz (582–602) Fokas (602–610)^*
Dynastia heraklijska 610–711	Herakliusz (610–641) Konstantyn III (641) Herakleonas (641) Konstans II (641–668) Konstantyn IV (668–685) Justynian II Rhinotmetos (685–695) Leoncjusz II (695–698)^* Tyberiusz III (698–705)^* Justynian II Rhinotmetos (705–711) Filipikos Bardanes (711–713)^* Anastazjusz II (713–715)^* Teodozjusz III (715–717)^*
Dynastia izauryjska 717–802	Leon III Izauryjczyk (717–741) Artabasdes (741–743) Konstantyn V Kopronim (741–775) Leon IV Chazar (775–780) Konstantyn VI (780–797) Irena (797–802)
Dynastia Niceforów 802–813	Nicefor I Genik (802–811) Staurakios (811) Michał I Rangabe (811–813) Leon V Armeńczyk (813–820)^*
Dynastia amoryjska 820–867	Michał II Amoryjczyk (820–829) Teofil (829–842) Michał III Metystes (842–867)
Dynastia macedońska 867–1057	Bazyli I (867–886) Leon VI Filozof (886–912) Aleksander (912–913) Konstantyn VII Porfirogeneta (913–959) Roman I Lekapen (920–944) Roman II (959–963) Nicefor II Fokas (963–969) Jan I Tzimiskes (969–976) Bazyli II Bułgarobójca (976–1025) Konstantyn VIII (1025–1028) Roman III Argyros (1028–1034) Michał IV Paflagończyk (1034–1041) Michał V Kalafates (1041–1042) Zoe (1042) Konstantyn IX Monomach (1042–1055) Teodora (1055–1056) Michał VI Stratiotikos (1056–1057) Izaak I Komnen (1057–1059)^*
Dynastia Dukasów 1059–1081	Konstantyn X Dukas (1059–1067) Roman IV Diogenes (1068–1071) Michał VII Dukas (1071–1078) Nicefor III Botaniates (1078–1081)
Dynastia Komnenów 1081–1185	Aleksy I Komnen (1081–1118) Jan II Komnen (1118–1143) Manuel I Komnen (1143–1180) Aleksy II Komnen (1180–1183) Andronik I Komnen (1183–1185)
Dynastia Angelosów 1185–1204	Izaak II Angelos (1185–1195 i 1203–1204) Aleksy III Angelos (1195–1203) Aleksy IV Angelos (1203–1204) Mikołaj Kanabos (1204)* Aleksy V Murzuflos (1204)*
Dynastia Laskarysów 1204–1261	Teodor I Laskarys (1204–1221) Jan III Dukas Watatzes (1221–1254) Teodor II Laskarys (1254–1258) Jan IV Laskarys (1258–1261)
Dynastia Paleologów 1259–1453	Michał VIII Paleolog (1259–1282) Andronik II Paleolog (1282–1328) Andronik III Paleolog (1328–1341) Jan V Paleolog (1341–1391) Jan VI Kantakuzen (1347–1354)* Mateusz Kantakuzen (1353–1357)* Andronik IV Paleolog (1376–1379) Jan VII Paleolog (1390) Manuel II Paleolog (1391–1425) Jan VIII Paleolog (1425–1448) Konstantyn XI Paleolog (1448–1453)