Dziryt

Rosyjskie dziryty.

Dziryt (osm. dżirīd, ar. dżarit)[1] – rodzaj broni drzewcowej, odmiana włóczni znana od czasów prehistorycznych. Dziryt przeznaczony był do miotania lub do walki wręcz, używany był także do polowań.

Broń ta była popularna w Indiach, w Persji, na Kaukazie, w Turcji, Arabii, w Afryce Północnej, sporadycznie na Węgrzech i w Polsce oraz na Rusi. Najczęściej dziryt składał się z czworograniastego stalowego grotu długości 15 cm osadzonego na drzewcu długości około 70-90 cm[2]. Drzewce miało na tylcu okucie lub metalowe pióro działające jako statecznik podczas lotu. Dobrze wyważony dziryt pozwalał na celny rzut na odległość kilkudziesięciu metrów. Zwykłe dwa lub trzy dziryty noszono w płaskim kołczanie pokrytym skórą i oprawianym w metal, dołączając czasami do kompletu nóż myśliwski; Turcy i Tatarzy nazywali taki kołczan dżeritem lub dżitem. W Indiach i Persji luksusowe odmiany dzirytu sporządzano w całości ze stali damasceńskiej, zdobiąc je złotem. W Turcji dziryty miały groty trój- lub czworograniaste osadzone na metalowych prętach obłożonych rogiem; na terenie Afryki drzewca dzirytów pokrywano czasami skórą wężową. W różnych krajach muzułmańskich popularny był rodzaj turnieju na dziryty, zwany dżarodbazi (arab)[2].

Zobacz też

  • Oszczep
Zobacz hasło dziryt w Wikisłowniku
Zobacz galerię związaną z tematem: Dziryt

Przypisy

  1. Lidia Wiśniakowska: Słownik wyrazów obcych PWN. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 229. ISBN 978-83-01-14197-4. [dostęp 2024-07-13]. (pol.).
  2. a b George Cameron Stone: A Glossary of the Construction, Decoration and Use of Arms and Armor: in All Countries and in All Times. Dover, 1999, s. 319-320. ISBN 0-486-40726-8. [dostęp 2024-07-13]. (ang.).
  • p
  • d
  • e
Broń obuchowa
obuchowo-sieczna
obuchowa miażdząca
historyczna
zachodnia
azjatycka
współczesna
Broń drzewcowa
prymitywna
armii starożytnych
armii średniowiecznych i nowożytnych
azjatycka
Broń boczna
Broń kolna
krótka
noże
puginały
sztylety
inne
długa
Broń sieczna
nihon-tō
daitō
shōtō
inne
szable
inne
Broń sieczno-kolna
miecze
chwyt jednoręczny
chwyt dwuręczny
pałasze
inne
Inne