Kościół św. Brykcjusza w Gościęcinie
95/54 z 22.04.1954[1] | |||||||||||
kościół filialny | |||||||||||
Państwo | Polska | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy Pawłowiczki | |||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||
Położenie na mapie województwa opolskiego | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego | |||||||||||
50°17′20,38″N 17°58′29,21″E/50,288994 17,974781 | |||||||||||
|
Kościół św. Brykcjusza – zabytkowa, drewniana świątynia znajdująca się w Gościęcinie w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim. Należy do parafii Wniebowzięcia NMP w Gościęcinie.
Historia kościoła
Kościół wybudowano w 1661 (odnowiono w 1880), pod wezwaniem św. Brykcjusza. Pierwotnie istniała tu drewniana kaplica z 1594. Fundatorami byli Marta i Marcin Wolff – magister sztuk wyzwolonych i filozofii, właściciel wolnego sołectwa w Gościęcinie. Usytuowano go poza wsią, na niewielkim wzniesieniu. W sąsiedztwie znajduje się źródło (studnia św. Brykcjusza), któremu przypisuje się właściwości lecznicze, oraz dawna pustelnia (sprzed 1870), zamieniona obecnie na schronisko, a także dwie kaplice – neoromańska z 1870 oraz poświęcona poległym w Wielkiej Wojnie z 1916. Cała okolica określana jest przez miejscową ludność jako Bryksy[2].
Źródła kultu św. Brykcjusza w tej okolicy nie są do końca znane – być może przywieźli go koloniści z Flandrii w XIII wieku. Prawdopodobnie wzrost ruchu pątniczego do źródła był przyczyną budowy obecnego kościoła. Pomocniczy biskup wrocławski Franz Karl Neander konsekrował go w 1674.
Architektura i wnętrze kościoła
Świątynia jest orientowana, konstrukcji zrębowej na podmurówce. Wzniesiono ją na planie krzyża o trójbocznie zamkniętych ramionach i części zachodniej, dłuższej od pozostałych, z niewielką kruchtą. W północnej części umieszczono zakrystię, wydzieloną niską ścianką. Prostokątne drzwi wejściowe posiadają stare okucia. Zewnętrzne ściany pokryto gontem, podobnie jak dachy dwupołaciowe, na niższych kalenicach z wielobocznymi połaciami. Pośrodku kalenicy osadzono ośmioboczną wieżyczkę na sygnaturkę, przekrytą baniastym hełmem z latarnią, zwieńczona krzyżem.
Wnętrze kościoła przekryte jest pozornymi sklepieniami kolebkowymi. W tęczy znajduje się barokowy krzyż z Chrystusem. Wyposażenie ołtarza głównego (obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem) i rzeźby świętych pochodzą z XVII wieku, podobnie jak barokowa, marmurowa płyta nagrobkowa. W bocznym ołtarzu umieszczono obraz św. Brykcjusza autorstwa Jana Bartela z 1896 roku. Z tego samego roku pochodzi obraz przedstawiający chrzest Jezusa w Jordanie. Chór muzyczny osadzono, na czterech słupach.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 .
- ↑ AnnaA. Steuer AnnaA., Sacrum i użytkowość zespołu sakralnego św. Brykcjusza (woj. opolskie), 2012, DOI: 10.54264/0031 [dostęp 2024-02-28] .
Bibliografia
- Opolskie kościoły drewniane, DanutaD. Emmerling (red.) i inni, Opole: Śląskie Wydawnictwo Adan, 2006, ISBN 83-915371-9-6, ISBN 978-83-915371-9-0, OCLC 749504946 .
Linki zewnętrzne
- Kościół pątniczy w Bryksach. parafia-gosciecin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].
- Święci w Polsce i ich kult w świetle historii. sancti-in-polonia.dle.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-01)].
- p
- d
- e
|