Mięsień zwieracz zewnętrzny odbytu (łac. musculus sphincter ani externus, ang.sphincter ani externus muscle) – w anatomii człowieka nieparzysty mięsień należący do grupy mięśni dna miednicy. Ma kształt eliptycznego pierścienia o grubości 8–10 mm a wysokości 2–3 cm, który otacza kanał odbytu. Leży zewnętrznie od mięśnia zwieracza wewnętrznego odbytu, oddzielony od niego podłużną warstwą błony mięśniowej odbytnicy i włóknami mięśnia dźwigacza odbytu[1][2]. Składa się z trzech części (warstw): podskórnej, środkowej i głębokiej. Warstwa środkowa przyczepia się z tyłu do kości guzicznej i więzadła odbytowo-guzicznego, a z przodu do środka ścięgnistego krocza. Pozostałe warstwy nie mają przyczepów do kośćca. Część głęboka, położona najwyżej, składa się tylko z włókien okrężnych, a część podskórna ma włókna krzyżujące się z włóknami strony przeciwnej i kończące się w tkance podskórnej, z którą bezpośrednio sąsiaduje[1].
W odróżnieniu od zwieracza wewnętrznego odbytu, który jest mięśniem gładkim, zwieracz zewnętrzny jest mięśniem poprzecznie prążkowanym. Sprawia to, że jego czynność jest zależna od woli, odgrywa on więc rolę w końcowych fazach procesu defekacji. Znajdując się w stanie napięcia spoczynkowego mięsień ten zamyka odbyt, a kurcząc się zaciska się silniej[1][2].
↑ abcdAdamA.BochenekAdamA., MichałM.ReicherMichałM., Anatomia człowieka. Tom II. Trzewa, wyd. X, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 695, ISBN 978-83-200-4501-7.
↑ abJanina Sokołowska-Pituchowa (red.): Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Wyd. VII. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 331, 430. ISBN 83-200-3185-0.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii. 
