Michel Debré

Michel Debré

Data i miejsce urodzenia	15 stycznia 1912 Paryż
Data i miejsce śmierci	2 sierpnia 1996 Montlouis-sur-Loire
Premier Francji
Okres	od 8 stycznia 1959 do 14 kwietnia 1962
Przynależność polityczna	UNR
Poprzednik	Charles de Gaulle
Następca	Georges Pompidou
Minister spraw zagranicznych Francji
Okres	od maja 1968 do czerwca 1969
Przynależność polityczna	UDR
Poprzednik	Maurice Couve de Murville
Następca	Maurice Schumann
Minister obrony Francji
Okres	od czerwca 1969 do kwietnia 1973
Przynależność polityczna	UDR
Poprzednik	Pierre Messmer
Następca	Robert Galley
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Michel Debré (ur. 15 stycznia 1912 w Paryżu, zm. 2 sierpnia 1996 w Montlouis-sur-Loire^[1]) – francuski polityk, prawnik i samorządowiec, działacz ruchu oporu, członek ugrupowań gaullistowskich, parlamentarzysta i minister, premier Francji w latach 1959–1962.

Życiorys

Kształcił się w Lycée Montaigne i w Lycée Louis-le-Grand, ukończył École libre des sciences politiques oraz prawo na Uniwersytecie Paryskim. Od 1934 pracował jako audytor w Radzie Stanu, a także w gabinecie ministra Paula Reynauda. W 1939 zmobilizowany, w czerwcu 1940 dostał się do niewoli niemieckiej, skąd uciekł we wrześniu tegoż roku. Przez pewien czas przebywał w Maroku, gdzie współpracował z Emmanuelem Monickiem. Po powrocie do Francji działał w ruchu oporu, związany z Wolną Francją, był członkiem kierownictwa ruchu Ceux de la Résistance^[1][2].

W 1944 mianowany regionalnym komisarzem z siedzibą w Angers. Następnie zajął się opracowaniem statutów instytutów nauk politycznych oraz École nationale d’administration. W 1946 bezskutecznie ubiegał się o mandat deputowanego. Pracował następnie nad statutem Protektoratu Saary, po czym w 1947 został sekretarzem generalnym do spraw niemieckich i austriackich. W 1948 został członkiem Rady Republiki jako przedstawiciel departamentu Indre i Loara. W wyższej izbie francuskiego parlamentu zasiadał jako senator do 1958^[3]. Wieloletni członek kolejnych formacji tworzonych przez środowisko skupione wokół Charles’a de Gaulle’a lub odwołujące się do gaullizmu. Działał w Rassemblement du peuple français, Républicains sociaux, Union pour la nouvelle République, Unii Demokratów na rzecz Republiki i Zgromadzeniu na rzecz Republiki^[1][3]. Między 1951 a 1992 był radnym departamentu^[1].

W czerwcu 1958, gdy Charles de Gaulle stanął na czele rządu, Michel Debré objął urząd ministra sprawiedliwości^[1]. Odpowiadał za przygotowanie nowej konstytucji, której przyjęcie ustanowiło V Republikę, a także za reformy wymiaru sprawiedliwości^[2]. W styczniu 1959 przeszedł na stanowisko premiera, które zajmował do kwietnia 1962^[1]. W okresie tym doszło m.in. do zakończenia wojny algierskiej i utworzenia Centre National d’Études Spatiales^[2].

W 1962 bezskutecznie ubiegał się o wybór na posła w jednym z okręgów swojego departamentu^[1]. Mandat deputowanego do Zgromadzenia Narodowego po raz pierwszy uzyskał w następnym roku w wyborach uzupełniających, kandydując w departamencie Reunion. Z powodzeniem ubiegał się tam o reelekcję na kolejne kadencje w 1967, 1968, 1973, 1978, 1981 i 1986^[1]. W latach 1966–1989 był merem Amboise^[4].

W styczniu 1966 powrócił w skład rządu jako minister gospodarki i finansów. W maju 1968 przeszedł na urząd ministra spraw zagranicznych. Następnie od czerwca 1969 do marca 1973 był ministrem stanu oraz ministrem obrony^[1]. W latach 1979–1980 wykonywał mandat deputowanego do Parlamentu Europejskiego I kadencji^[5]. W 1981 kandydował w wyborach prezydenckich bez rekomendacji głównych sił gaullistowskich, które wspierały Jacques’ Chiraca^[1]. W pierwszej turze głosowania otrzymał 1,7% głosów^[6]. W 1988 odszedł z francuskiego parlamentu^[1]. W tym samym roku wybrany na członka Akademii Francuskiej^[2].

Odznaczenia

Odznaczony m.in. Legią Honorową III klasy, Krzyżem Wojennym oraz Medalem Ruchu Oporu z Rozetką^[1][2].

Życie prywatne

Wnuk malarza Édouarda Debat-Ponsana. Syn pediatry Roberta Debré i Jeanne Debat-Ponsan^[2]. Był żonaty z Anne-Marie Lemaresquier. Miał czterech synów: Vincenta, François (pisarza) oraz bliźniaków Jeana-Louisa i Bernarda, którzy również zajęli się działalnością polityczną^[7].

Przypisy