Siemię lniane

Nasiona lnu

Siemię lniane – nasiona lnu zwyczajnego nazywane tak, gdy są używane jako zielarski środek leczniczy. Są to nasiona płaskie, wielkości 2–3 mm, barwy szarobrązowej. Po zalaniu wodą nabierają barwy ciemnobrązowej i kilkakrotnie powiększają swoją objętość, otaczając się jednocześnie dużą ilością śluzu.

Nasiona lnu są oleiste i wykorzystywane także do pozyskania oleju roślinnego o żółtawym zabarwieniu i intensywnym, cierpkim zapachu.

Siemię lniane jest jednym z najpopularniejszych środków medycyny naturalnej, jeśli chodzi o ilość i różnorodność zastosowań. Stosowane jest do łagodzenia szeregu dolegliwości układu pokarmowego, a także oddechowego, oraz zewnętrznie. Ma przede wszystkim działanie osłonowe oraz stabilizujące. Zawiera bardzo dużo substancji śluzowych.

W siemieniu lnianym zawarte są m.in. białka o bardzo korzystnym zestawie aminokwasów.

Stosowanie wewnętrzne

Zobacz hasło siemię lniane w Wikisłowniku

Siemię lniane jest spożywane najczęściej po namoczeniu całych ziaren lub ich rozgnieceniu. Może to być również wywar lub mączka jako dodatek do wielu potraw. Praktycznie nie ma smaku, ewentualnie przy postaci zmielonej jest to posmak delikatnie gorzkawy. Siemię jest spożywane nie tylko przez człowieka, ale także dodawane do karmy zwierzęcej, np. dla psów, aby przeciwdziałać zaparciom.

W układzie pokarmowym działa łagodząco przy bardzo wielu objawach, czasami nawet przeciwstawnych. Stosowane jest przy biegunkach lub zaparciach, a także zapobiegawczo dla zapewnienia prawidłowej perystaltyki jelit. Szczególnie cenione przy wszelkich nieżytach i nadkwasotach, a nawet owrzodzeniach.

Spożywane także w celu dostarczania organizmowi wielu cennych substancji, jak mikroelementy oraz cholina, znajdująca się w lecytynie. Siemię lniane obniża poziom tzw. złego (LDL) cholesterolu w organizmie[1]. Siemię jest również bogate w łatwo przyswajalne białka, a szczególnie w egzogenne aminokwasy. Siemię ma największą zawartość lignanów wśród żywności[2] – fitoestrogenów o aktywności przeciwutleniaczy, a przez to zalecany jest jako środek wspomagający w profilaktyce nowotworowej. Spożycie 30 g zmielonego siemienia dziennie spowodowało po miesiącu spadek o połowę tempa podziałów komórek nowotworowych raka prostaty[3].

Siemię spożywane jest również w celu zwiększenia wilgotności śluzówki, stosowane przy suchym kaszlu, a także wspomagająco przez osoby forsownie używające swojego głosu (np. śpiewacy).

Prażone siemię lniane stosowane było, zwłaszcza w okresie postu, do okraszania ziemniaków.

Wartość odżywcza

Wartość odżywcza
Nasiona lnu zwyczajnego
(Linum usitatissimum)
(100 g)
Wartość energetyczna 2234 kJ (534 kcal)
Białka 18,29 g
szczegółowe informacje
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 40% 40% 40% 40%
M 33% 33% 33% 33%
Węglowodany 28,88 g
szczegółowe informacje
Cukry (jedno- i dwucukry) 1,55 g
Jednocukry
Glukoza 0,40 g
Fruktoza 0,00 g
Galaktoza 0,00 g
Dwucukry
Sacharoza 1,15 g
Maltoza 0,00 g
Laktoza 0,00 g
Błonnik 27,3 g
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 109% 109% 130% 130%
M 72% 72% 91% 91%
Tłuszcze 42,16 g
szczegółowe informacje
Kwasy tł. nasycone 3,663 g
Kwasy tł. nienasycone
Jednonienasycone 7,527 g
Wielonienasycone 28,730 g
omega-3 22,813 g[5]
omega-6 5,911 g[5]
Woda 6,96 g
szczegółowe informacje
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 0,3% 0,3% 0,3% 0,3%
M 0,2% 0,2% 0,2% 0,2%
Etanol 0,0 g
Kofeina 0 mg
Witaminy
Witamina C 0,6 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 0,8% 0,8% 0,8% 0,8%
M 0,7% 0,7% 0,7% 0,7%
Tiamina (B1) 1,644 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 149% 149% 149% 149%
M 137% 137% 137% 137%
Ryboflawina (B2) 0,161 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 15% 15% 15% 15%
M 12% 12% 12% 12%
Niacyna (B3) 3,080 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 22% 22% 22% 22%
M 19% 19% 19% 19%
Kwas pantotenowy 0,985 mg
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 20% 20% 20% 20%
M 20% 20% 20% 20%
Witamina B6 0,473 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 36% 36% 32% 32%
M 36% 36% 28% 28%
Foliany 0,087 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 22% 22% 22% 22%
M 22% 22% 22% 22%
Kwas foliowy 0,000 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
M 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
Kobalamina (B12) 0,00000 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
M 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
Cholina 78,7 mg
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 19% 19% 19% 19%
M 14% 14% 14% 14%
Witamina A 0,000 mg RAE
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
M 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
Witamina D 0,0000 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
M 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
Witamina E 0,31 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 2,1% 2,1% 2,1% 2,1%
M 2,1% 2,1% 2,1% 2,1%
Witamina K 0,0043 mg
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 4,8% 4,8% 4,8% 4,8%
M 3,6% 3,6% 3,6% 3,6%
Makroelementy
Fosfor 642 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 92% 92% 92% 92%
M 92% 92% 92% 92%
Wapń 255 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 26% 26% 21% 21%
M 26% 26% 26% 21%
Magnez 392 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 126% 123% 123% 123%
M 98% 93% 93% 93%
Potas 813 mg
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 17% 17% 17% 17%
M 17% 17% 17% 17%
Sód 30 mg
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 2,0% 2,0% 2,3% 2,5%
M 2,0% 2,0% 2,3% 2,5%
Mikroelementy
Żelazo 5,73 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 32% 32% 72% 72%
M 72% 72% 72% 72%
Miedź 1,220 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 136% 136% 136% 136%
M 136% 136% 136% 136%
Cynk 4,34 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 54% 54% 54% 54%
M 39% 39% 39% 39%
Mangan 2,482 mg
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 138% 138% 138% 138%
M 108% 108% 108% 108%
Selen 0,0254 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 46% 46% 46% 46%
M 46% 46% 46% 46%
Dane liczbowe na podstawie: USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Release 28[4]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[6]

Przypisy

  1. AnA. Pan AnA. i inni, Meta-analysis of the effects of flaxseed interventions on blood lipids, „American Journal of Clinical Nutrition”, 90 (2), 2009, s. 288–297, DOI: 10.3945/ajcn.2009.27469, PMID: 19515737, PMCID: PMC3361740 [zarchiwizowane z adresu 2012-07-18] .
  2. Ivon E JI.E.J. Milder Ivon E JI.E.J. i inni, Lignan contents of Dutch plant foods: a database including lariciresinol, pinoresinol, secoisolariciresinol and matairesinol, „British Journal of Nutrition”, 93 (3), 2007, s. 393–402, DOI: 10.1079/BJN20051371, PMID: 15877880 .
  3. WendyW. Demark-Wahnefried WendyW. i inni, Flaxseed Supplementation (Not Dietary Fat Restriction) Reduces Prostate Cancer Proliferation Rates in Men Presurgery, „Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention”, 17 (3), 2008, s. 3577–3587, DOI: 10.1158/1055-9965.EPI-08-0008, PMID: 19064574, PMCID: PMC2703189 .
  4. 12220, Seeds, flaxseed [Scientific Name: Linum usitatissimum]. „USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Release 28, full version”, wrzesień 2015, wersja poprawiona maj 2016. Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA). (ang.).  (zob. zarchiwizowany wyciąg HTML).
  5. a b (na podstawie USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Release 21), Seeds, flaxseed Nutrition Facts & Calories, [w:] Self Nutrition Data [online], Condé Nast. [dostęp 2016-08-13] .
  6. Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).
Encyklopedia internetowa (nasiono oleiste):