Wenecja Euganejska
| Ten artykuł od 2017-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
region | |||||
Palazzo Balbi – siedziba władz | |||||
| |||||
Państwo | Włochy | ||||
---|---|---|---|---|---|
Siedziba | Wenecja | ||||
Prezydent | Luca Zaia | ||||
Powierzchnia | 18 264 km² | ||||
Populacja • liczba ludności |
| ||||
• gęstość | 258 os./km² | ||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
Liczba prowincji | 7 | ||||
Liczba gmin | 581 | ||||
Położenie na mapie Włoch | |||||
| |||||
| |||||
Strona internetowa |
Wenecja Euganejska (wł. Veneto) – region administracyjny w północno-wschodnich Włoszech o powierzchni 18 377 km² ze stolicą w Wenecji (331,4 tys. mieszkańców). Od północy graniczy z Austrią, od wschodu z regionem Friuli-Wenecja Julijska, od południa z Emilią-Romanią, a od zachodu z Trydentem-Górną Adygą i Lombardią. Najdłuższe rzeki w regionie to Pad oraz Adyga, a najwyższym wzniesieniem jest Marmolada.
Etymologia
W języku włoskim i w większości języków nazwa regionu jest jednoczłonowa, a nazwa polska „Wenecja Euganejska” pochodzi od półmitycznego ludu Euganejczyków, który zajmował te ziemie w I i II w. p.n.e. Sama nazwa miasta Wenecja pochodzi od ludu Wenetów Adriatyckich.
Historia
Wenetowie Adriatyccy zamieszkiwali ziemie Wenecji Euganejskiej od 1500 r. p.n.e., a przybyli na tereny Morza Adriatyckiego z Azji Centralnej wraz z innymi ludami indoeuropejskimi. Pierwsza wzmianka o plemieniu nazywanym Wenetami pochodzi z IV w. p.n.e. Plemię zostało niemal całkowicie wyniszczone podczas bitwy pod Kannami w 216 r. p.n.e. W V w. tereny Wenecji Euganejskiej zostały najechane przez Alaryka I, a następnie przez Attylę Huna. W połowie VI w. za sprawą cesarza Justyniana I Wielkiego Wenecja Euganejska dostała się pod wpływy Bizancjum. W połowie VIII w. została częścią Imperium Karolińskiego, a w X w. została włączona do Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Po włączeniu w XII w. do Włoch Północnych, w 1222 r. ufundowano jeden z najstarszych uniwersytetów we Włoszech – Uniwersytet w Padwie. W tym czasie rozpoczął się trwający do XVI w. okres świetności, nazywany Republiką Wenecką, który w XVII w. został zahamowany przez ekspansję Imperium Osmańskiego. Po najeździe Napoleona pod koniec XVIII w. część Wenecji Euganejskiej weszła w granice Cesarstwa Austriackiego, a część w granice Republiki Cisalpińskiej. W 1866 r. połączona Wenecja Euganejska została przyłączona do Włoch.
Separatyzm
- Osobny artykuł: Nacjonalizm wenecki.
W regionie panują silne nastroje separatystyczne. W nieoficjalnym internetowym głosowaniu w 2014 r. za odłączeniem od Włoch opowiedziało się 89% uczestników. Frekwencja wyniosła 73% uprawnionych do głosowania (2,3 mln)[1].
Prowincje
W skład regionu wchodzi 7 prowincji:
Gospodarka
- Rolnictwo – uprawa owoców, warzyw, winorośli, kukurydzy, pszenicy
- Przemysł – metalurgiczny (metalowy), lekki (włókienniczy, obuwniczy), drzewno-papierniczy (meblarski), mineralny (ceramiczny)
Gastronomia
Wenecja Euganejska jest ojczyzną m.in. wina valpolicella. Wytwarzany jest tu ser Grana Padano.
Zabytki
Teatro Olimpico w Vicenzy to pierwszy wolno stojący i pokryty dachem budynek centralny nowożytności. Został on zbudowany przez Andreę Palladia w 1580 r. – roku jego śmierci.
W regionie znajdują się 24 wille zaprojektowane przez Palladia[2].
W XVIII wieku zbudowano wille połączone systemem podziemnych tuneli powietrznych. Dzięki temu do pomieszczeń dostawało się zimą ciepłe powietrze, a latem – zimne.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Strona internetowa regionu Wenecja Euganejska
- p
- d
- e
Abruzja | |
---|---|
Apulia | |
Basilicata | |
Dolina Aosty[B] |
|
Emilia-Romania | |
Friuli-Wenecja Julijska[B] |
|
Kalabria | |
Kampania | |
Lacjum | |
Liguria | |
Lombardia | |
Marche | |
Molise | |
Piemont | |
Sardynia[B] | |
Sycylia[B] | |
Toskania | |
Trydent-Górna Adyga[B] | |
Umbria | |
Wenecja Euganejska |
- PWN: 3994785
- Britannica: place/Veneto
- Universalis: venetie
- NE.se: veneto
- SNL: Veneto
- Catalana: 0069949
- DSDE: Veneto
- Hrvatska enciklopedija: 69891