Emil Jannings

Emil Jannings

Emil Jannings (ok. 1926)
Imię i nazwisko	Theodor Friedrich Emil Janenz
Data i miejsce urodzenia	23 lipca 1884 Rorschach
Data i miejsce śmierci	2 stycznia 1950 Strobl
Zawód	aktor
Współmałżonek	1.Lucie Höflich (przed 1919 r., bezdzietnie, rozwód) 2.Hanna Ralph (1919-1921, 1 dziecko, rozwód) 3.Gussy Holl (1923-1950, 1 dziecko, jego śmierć)[1]
Lata aktywności	1914–1945
Multimedia w Wikimedia Commons

Emil Jannings, właśc. Theodor Friedrich Emil Janenz (ur. 23 lipca 1884 w Rorschach, zm. 2 stycznia 1950 w Strobl^[2][3]) – niemiecki aktor teatralny i filmowy, jedna z największych gwiazd kina niemieckiego. Jako pierwszy w historii odebrał statuetkę Oscara dla najlepszego aktora (1927/1928) za role w filmach Niepotrzebny człowiek (1927 r.) i Ostatni rozkaz (1928 r.).

Życiorys

Urodził się w szwajcarskim Rorschach; jego matka Margarethe była Niemką, a ojciec Emil Janenz – Amerykaninem. Karierę rozpoczynał jako aktor teatralny, na ekranie debiutował w 1914 r. Występował w kilkudziesięciu produkcjach niemieckich kina niemego, m.in. w filmach Ernsta Lubitscha. Przejściowo działał też w Hollywood, gdzie nakręcił kilka filmów w latach 1927–1929. Upowszechnienie filmu dźwiękowego zmusiło go (ze względu na niemiecki akcent) do powrotu do Europy. Wraz z Marleną Dietrich zagrał w filmie Błękitny anioł, filmowanym równocześnie w wersji angielsko- i niemieckojęzycznej. Uczestniczył w kilku pronazistowskich produkcjach, zyskując m.in. sympatię Josepha Goebbelsa. Związki z hitleryzmem przyczyniły się jednak do przedwczesnego zakończenia jego kariery – po wojnie ukarano go zakazem występowania w filmach. Resztę życia spędził w swym gospodarstwie w Austrii, gdzie zmarł 2 stycznia 1950 z powodu nowotworu wątroby.

Filmografia

Wybrane filmy fabularne długo- i krótkometrażowe, w których występował Emil Jannings^[4]

• 1914: Im Schützengraben
• 1916

Pani Ewa/Arme Eva – jako mąż, fabrykant

Der Morphinist

Aus Mangel an Beweisen – jako dr Langer

Passionels Tagebuch

Im Angesicht des Toten – jako Paul Werner

Die Bettlerin von St. Marien – jako baron Gelsburg

Das Leben ein Traum – jako kusiciel

• 1917

Pawilon X cytadeli

Unheilbar

Stein unter Steinen (krótkometrażowy) – jako Göttlingk, czarny charakter

Die Ehe der Luise Rohrbach – jako Wilhelm Rohrbach

Nächte des Grauens

Hoheit Radieschen (krótkometrażowy)

Wenn vier dasselbe tun (krótkometrażowy) – jako Segetoff

Gesühnte Schuld (krótkometrażowy) – jako Harold Hilbrich

Der Ring der Giuditta Foscari

Das fidele Gefängnis – jako Quabbe, der Gaoler

Frau Eva

Lulu – jako Alfredo, klaun

Die Seeschlacht

Das Geschäft – jako S. H. Haßler

• 1918

Oczy mumii Ma – jako Arab Radu

Nach zwanzig Jahren (krótkometrażowy) – jako Horst Lundin/"Korn"

Keimendes Leben, Teil 1 – jako James Fraenkel, makler giełdowy/John Smith, amerykański inżynier

Fuhrmann Henschel

• 1919

Der Mann der Tat – jako Jan Miller

Die Tochter des Mehemed – jako Vaco Juan Riberda, właściciel fabryki

Vendetta - Zemsta krwi – jako Tomasso

Madame DuBarry – jako król Ludwik XV

Rose Bernd – jako Arthur Streckmann

Keimendes Leben, Teil 2 – jako James Fraenkel, makler giełdowy/John Smith, amerykański inżynier

• 1920

Córki Kohlhiesela – jako Peter Xaver

Das große Licht – jako Lorenz Ferleitner

Algol – Tragödie der Macht – jako Robert Herne

Der Schädel der Pharaonentochter – jako egipski faraon Osorcon

Anna Boleyn – jako król Henryk VIII

Colombine – jako Carlo

• 1921

Bracia Karamazow – jako Dymitr Karamazow

Der Stier von Olivera – jako gen. François Guillaume

Danton – jako Danton

Der Schwur des Peter Hergatz

Die Ratten – jako Bruno

• 1922

Otello – jako Otello

Piotr Wielki – jako car Piotr

Żona faraona – jako egipski faraon Amenes

• 1923

Tragödie der Liebe – jako Ombrade

Die Gräfin von Paris – jako Ombrade

Alles für Geld – jako S. I. Rupp

• 1924

Quo vadis? – jako Neron

Portier z hotelu Atlantic – jako portier hotelowy

Gabinet figur woskowych – jako Harun al Raschid

Nju – Eine unverstandene Frau – jako mąż

• 1925

Varieté – jako Huller, szef

Świętoszek – jako Tartüff

• 1926

Faust – jako Mefistofeles

Liebe macht blind – jako on sam

• 1927: Niepotrzebny człowiek – jako August Schiller
• 1928

Ostatni rozkaz – jako gen. Dołgorucki/wlk. ks. Sergiusz Aleksander

Ulica grzechu – jako Basher Bill

Patriota – jako car Paweł I

Sins of the Fathers – jako Wilhelm Spengler

• 1929

Betrayal – jako Poldi Moser

Du sollst nicht töten – jako Harold Hilbrich

• 1930

Błękitny anioł – jako prof. Immanuel Rath

Liebling der Götter – jako Albert Winkelmann

• 1932: Burza – jako Gustav Bumke
• 1933

Przygody króla Pausole/The Merry Monarch – jako król Pausole

365 żon króla Pausole – jako król Pausole

• 1934: Czarny wieloryb – jako Peter Petersen
• 1935: Stary i młody król – jako król Fryderyk Wilhelm I
• 1936: Traumulus – jako dyrektor, prof. Niemeyer
• 1937

Władca – jako Matthias Clausen

Der zerbrochene Krug – jako Adam/Dorfrichter

• 1939

Robert Koch – jako dr Robert Koch

Der Trichter. (Nr. III) – film krótkometrażowy

Der letzte Appell

• 1941: Wujaszek Krüger – jako Paul Krüger
• 1942: Dymisja – jako kanclerz Bismarck
• 1943: Altes Herz wird wieder jung – jako Friedrich Wilhelm Hoffmann, dyrektor fabryki
• 1945: Gdzie jest pan Belling? [nieukończony] – jako Eberhard Belling, prezes firmy

Nagrody

• 1929: Nagroda Akademii Filmowej w kategorii Najlepszy aktor pierwszoplanowy za rolę w filmach Niepotrzebny człowiek (1927 r.) i Ostatni rozkaz (1928 r.).
• 1938: Puchar Volpiego dla najlepszego aktora za rolę w filmie Władca (1937 r.).
• 1960: Gwiazda na Hollywood Walk of Fame przy 1630 Vine Street za doniosły wkład w rozwój kinematografii.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Emil Jannings w bazie IMDb (ang.)