Karol II Łysy

Karol II Łysy

Król Franków Zachodnich
Okres	od sierpień 843 do 5 lub 6 października 877
Koronacja	6 czerwca 848
Poprzednik	Ludwik I Pobożny
Następca	Ludwik II Jąkała
Cesarz rzymski
Okres	od 25 grudnia 875 do 5 lub 6 października 877
Koronacja	29 grudnia 875
Poprzednik	Ludwik II
Następca	Karol Otyły
Król Dolnej Burgundii
Okres	od 875 do 5 lub 6 października 877
Poprzednik	Ludwik II
Następca	Ludwik II Jąkała
Król Prowansji
Okres	od 875 do 5 lub 6 października 877
Poprzednik	Ludwik II
Następca	Ludwik II Jąkała
Król Włoch
Okres	od 875 do 5 lub 6 października 877
Poprzednik	Ludwik II
Następca	Karloman
Dane biograficzne
Dynastia	Karolingowie
Data urodzenia	13 czerwca 823
Data śmierci	5 lub 6 października 877
Ojciec	Ludwik I Pobożny
Matka	Judyta Bawarska
Żona	Ermentruda Richilda
Dzieci	Ludwik II Jąkała Karol Dziecię Karloman
Multimedia w Wikimedia Commons

Karol II Łysy, fr. Charles II le Chauve (ur. 13 czerwca 823 we Frankfurcie nad Menem, zm. 5 października lub 6 października 877) – król zachodniofrankijski od 843, król Italii od 876, cesarz rzymski od 875, syn Ludwika I Pobożnego (778-840), pierwszy z dynastii Karolingów francuskich.

Ludwik I Pobożny na rok przed swą śmiercią dokonał podziału Cesarstwa Franków pomiędzy swych trzech synów: Lotara, Ludwika i Karola. Kierując się zasadą senioratu jeszcze za życia ustanowił najstarszego syna Lotara cesarzem, obaj pozostali mieli być tylko królami. Jednak gdy umarł, oni sami, po długich targach i kompromisach, dokonali ostatecznego podziału Królestwa i władzy, zawierając w 843 r. tzw. Traktat z Verdun, proklamację zgody trzech braci gwarantującą ich współpracę i wzajemną pomoc. Koronacja Karola II odbyła się w Orleanie. Faktycznie traktat stał się zaczynem trwałego podziału jednolitego państwa Franków Karola I Wielkiego na przyszłe państwa narodowe.

Z cesarstwa Karolingów wyłoniły się trzy królestwa: zachodnich Franków, które objął Karol II Łysy, wschodnich Franków, przejęte przez Ludwika Niemieckiego i środkowe, rozciągające się wąskim pasem od Morza Północnego po Rzym w Italii. To środkowe królestwo przydzielone zostało Lotarowi I, który otrzymał godność cesarza. Ale po jego śmierci w 855 r. zostało dodatkowo podzielone na trzy części między jego synów. Tak więc w miejsce jednego dużego, zwartego i silnego cesarstwa Karola Wielkiego w 40 lat po jego śmierci istniało na jego terytorium pięć królestw. Były to jakby zalążki późniejszych terytoriów Francji, Niemiec oraz Niderlandów, Szwajcarii i Włoch.

W państwie zachodniofrankijskim Karola II Łysego, od początku jego powstania, nie było wewnętrznej zwartości. Poszczególne hrabstwa buntowały się i dążyły do jak największej niezależności od króla, zaś celtycka Bretania na północy i wizygocka Akwitania na południu stanowiły całkiem oddzielne księstwa. Postępowało też rozwarstwienie społeczne^[1].

Karol Łysy mozolnie budował swój dwór królewski, otaczał się ludźmi kultury, filozofami, pisarzami, poetami, sam określany był jako król-filozof. W wyniku dynastycznych ruchów na mocy porozumienia w Meerssen część dziedzictwa Lotara I, dostała się Ludwikowi Niemieckiemu, zaś Karol przejął część Lotaryngii (870). Ale po śmierci Ludwika Niemieckiego w 875 r. Italia przypadła Karolowi i został on, przy wsparciu papieża Jana VIII, cesarzem rzymskim. W ten sposób zarysowała się możliwość ponownego scalenia wszystkich królestw frankijskich w jedną całość. Nie byli tym wszakże zainteresowani możnowładcy, rządzący w poszczególnych hrabstwach^[2]. Jednak największą przeszkodą stały się wyniszczające najazdy Saracenów (Arabów) na Italię, wikingów (Normanów) na północne i zachodnie wybrzeża zachodniej Frankonii i Madziarów (Węgrów) od wschodu, z obszarów Panonii nad Dunajem.

Gdy Karol Łysy organizował wojskową wyprawę do Italii przeciwko Saracenom, odmówiła mu wsparcia część baronów zachodniofrankijskich i Karolingowie niemieccy, którzy wtedy zajęli całą Lotaryngię. W trakcie ekspedycji w Italii w 877 w okolicach Avrieux^[3] Karol II Łysy zmarł. Cesarzem po nim został Karol Otyły (881), który przejął też całą Italię.

Królem zachodniofrankijskim został syn Karola Łysego, Ludwik II Jąkała.

W kulturze

Mecenat

Karol II był mecenasem sztuki, sprowadził na swój dwór wielu luminarzy kultury łacińskiej, wyrabiano tam również liczne cenne przedmioty^[4]. W 846 hrabia Vivian podarował królowi wykonaną przez mnichów z klasztoru Saint-Martin w Tours Pierwszą Biblię Karola Łysego, zwaną też Biblią Viviana. Bogato zdobiona księga stanowi jedno z najlepiej zachowanych dzieł sztuki z tego okresu^[5][6][7].

Gry wideo

W serii Crusader Kings jednym z grywalnych władców jest Karol II „Łysy” Karoling, przedstawiony jako król zachodniofrankijski^[8].

Zobacz też

• państwo zachodniofrankijskie

Przypisy