16. 5.

16. maj/svibanj (16. 5.) je 136. dan godine po gregorijanskom kalendaru (137. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 229 dana.

Događaji

• 1532. — Španski osvajač Fransisko Pizaro iskrcao se s malom grupom vojnika na severnu obalu Perua.
• 1770. — U Versaju se venčali francuski prestolonaslednik Luj, kasnije Luj XVI, i Marija Antoaneta, kćerka austrijske carice Marije Terezije.
• 1812. — Turska i Rusija potpisale ugovor o miru u Bukureštu kojim su za srpske ustanike predviđeni opšta amnestija i pregovori s turskim vlastima o autonomiji Srbije.
• 1881. — U okolini Berlina u saobraćaj pušten prvi električni tramvaj.
• 1916. — Potpisan ugovor o trojnoj anglo-francusko-ruskoj kontroli Palestine radi podele bliskoistočnih teritorija Otomanskog carstva.
• 1929. — U Holivudu dodeljene prve nagrade Američke filmske akademije, od 1931. poznate kao „Oskar“, filmu „Krila“, glumici Dženet Gejnor i glumcu Emilu Dženingsu.
• 1941. — Parlament Islanda ukinuo ugovor s Kraljevinom Danskom, iz 1814, po kojem je zemlja pod danskom dominacijom, i proglasio nezavisnost. Nezavisna Republika Island proglašena 17. juna 1944. posle plebiscita.
• 1961. — General Park Čung Hi izvršio vojni udar u Južnoj Koreji. Bio na vlasti do 1979, kad ga je ubio šef obezbeđenja.
• 1969. — Sovjetski vasionski brod „Venera 5“ približio se Veneri i izbacio sondu koja će slati podatke o toj planeti.
• 1972. — Predsednici SFRJ i Rumunije Josip Broz Tito i Nikolae Čaušesku u rad pustili hidroenergetski sistem „Đerdap“ na Dunavu.
• 1974. —.
  • Skupština SFRJ proglasila Josipa Broza Tita za doživotnog predsednika države.
  • Helmut Šmit postao kancelar Zapadne Nemačke posle ostavke Vilija Branta.
• 1975. — Japanka Junko Tabei postala prva žena koja se popela na najviši svetski vrh, Maunt Everest.
• 1989. —.
  • Sovjetski predsednik Mihail Gorbačov i kineski lider Deng Hsijaoping sreli se u Pekingu na Prvom kinesko-sovjetskom samitu, čime je i formalo, posle 30 godina, prekinut tihi hladni rat te dve najveće komunističke države.
  • Automobilom-bombom u Bejrutu ubijeni libanski verski vođa šeik Hasan Halid i 21 osoba.
• 1991. — Kraljica Velike Britanije Elizabeta, tokom zvanične posete SAD, obratila se Kongresu. Prva kraljica koja se obratila Kongresu SAD.
• 1992. — Rat u Bosni i Hercegovini: Povlačeći se iz Bosne, JNA digla u vazduh bihaćki aerodrom pod planinom Plješevicom, vredan oko šest milijardi dolara.
• 1997. — Predsednik Zaira Mobutu Sese Seko napustio Kinšasu, ka kojoj su nezadrživo nadirali pobunjenici, čime je okončana njegova autokratska vladavina duga 32 godine.
• 2001. — SAD označile Pravu IRA, deo Irske republikanske armije, kao stranu terorističku organizaciju.

.

Rođenja

• 1888. — Royal Rife, američki znanstvenik i liječnik, rodonačelnik bioelektrične medicine i izumitelj frekventne mašine i terapije s kojom se liječi kancer († 1971.).
• 1898. —.
  • Desanka Maksimović, srpska pesnikinja. († 1993.).
  • Rastko Petrović, srpski pesnik, putopisac i diplomata.
• 1905. — Henry Fonda, američki glumac. († 1982)
• 1908. — Marijan Haberle, hrvatski arhitekt († 1979.).
• 1924. — Daud Džavara, gambijski državnik.
• 1931. — Vujadin Boškov, bio je srpski nogometaš, nogometni trener i izbornik († 2014.).
• 1932. — Dušan Poček, jugoslovenski i srpski glumac († 2014.).
• 1944. — Danny Trejo, američki glumac.
• 1948. — Vlade Đurović, srpski i jugoslovenski košarkaški trener i igrač.
• 1953. — Pierce Brosnan, irski glumac.
• 1954. — Sanja Pilić, hrvatska književnica.
• 1955. — Biserka Perman, kuglačica i političarka.
• 1968. — Maja Blagdan, hrvatska pjevačica zabavne glazbe.
• 1969. — David Boreanaz, američki filmski i televizijski glumac.
• 1970. — Gabriela Sabatini, argentinska teniserka.
• 1973. — Tori Spelling, američka glumica.
• 1974. — Laura Pausini, talijanska pjevačica.
• 1977. — Emiliana Torrini, islandska pjevačica.
• 1977. — Milivoje Vitakić, srpski nogometaš.
• 1982. — Łukasz Kubot, poljski tenisač.
• 1984. — Nenad Heraković, srpski glumac.
• 1986. — Megan Fox, američka glumica i model, irskih, talijanskih, francuskih i Čeroki korijena.
• 1991. — Grigor Dimitrov, bugarski tenisač.

.

Smrti

• 1703. — Šarl Pero, francuski pisac (*1628).
• 1917. — Vladislav Petković Dis, srpski pisac. (*1880).
• 1926. — Mehmed VI, osmanlijski sultan.
• 1947. — Frederik Gaulend Hopkins, engleski biohemičar, nobelovac.
• 1953. — Jean Baptiste Reinhardt, belgijski jazz muzičar.
• 1972. — Kvame Nkrumah, ganski političar i državnik.
• 1973. — Albert Paris Gutersloh, austrijski književnik i slikar (* 1887.).
• 1980. — Božo Težak, hrvatski kemičar (* 1907.).
• 1984. — Irvin Šo, američki pisac.
• 1990. — Semi Dejvis Junior, američki zabavljač.
• 1997. — Đuzepe de Santis, italijanski filmski režiser.
• 2003. — Robert Stak, američki glumac.

.

Blagdani/Praznici

• Srpska pravoslavna crkva slavi:.
  • Svete mučenike Timotija i Mavru.
  • Prepodobnog Teodosija Kijevo-Pečerskog.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar