Dwór w Wojborzu

Dwór w Wojborzu

nr rej. A/4595/1212/WŁ z 31.10.1986[1]
Dwór w Wojborzu
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wojbórz
Adres	Wojbórz 210b
Typ budynku	dwór
Styl architektoniczny	barok
Ukończenie budowy	druga poł. XVI w.
Ważniejsze przebudowy	1688 r., XIX w.
Kolejni właściciele	Anton von Magnis[2]; po 1945 PGR.
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko Dwór w Wojborzu
Położenie na mapie Polski Dwór w Wojborzu
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Dwór w Wojborzu
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Dwór w Wojborzu
50°30′31,28″N 16°38′43,25″E/50,508689 16,645347
Multimedia w Wikimedia Commons

Dwór w Wojborzu – zabytkowy dwór^[1] w Wojbórzu – wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko^[3]. Zabytek położony jest w centrum wsi, około 300 m na południe od kościoła.

Pierwszy dwór w Wojborzu istniał już w połowie XV w.^[4]. Obecna rezydencja została wzniesiona przez rodzinę von Tschischwitz w latach siedemdziesiątych lub osiemdziesiątych XVI w.^[4]. W 1653 pułkownik wojsk cesarskich Henryk Degner von Degnerheimb (zm. 1668) kupił majątek w Wojborzu od baronowej von Traun, de domo von Weber^[5]. Jego synem był kapitan kawalerii^[6] Johann Lorenz (Jan Wawrzyniec) Degner von Degnerheimb (zm. 1688)^[7], który przejął majątek w spadku i w 1668 zakończył barokową przebudowę dworu (data na portalu). Córką Johanna Lorenza była Anna Katarzyna, która w 1680 wyszła za Stanisława Filipa bar. von Kurzbach. W 1694 sprzedała majątek Janowi Jerzemu hr. von Goetzen^[5]. Po przejęciu majątku w Wojborzu przez rodzinę von Götzen dwór przeważnie pełnił funkcję siedziby zarządcy folwarku^[4]. Po 1945 roku we dworze i folwarku ulokowano państwowe gospodarstwo rolne^[3]. Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 31 października 1986 roku dwór został wpisany do rejestru zabytków^[1]. W 2017 budynek nie był użytkowany.

Dwór jest barokową budowlą wzniesioną z kamienia i cegły, założoną na planie prostokąta, z wydatnym, oskarpowanym ryzalitem od północy^[4]. Budynek jest podpiwniczony, dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem i nakryty wysokim dachem dwuspadowym^[4]. Fasada (elewacja południowa) jest ośmioosiowa z asymetrycznie umieszczonym głównym wejściem, ozdobionym portalem o cechach późnorenesansowych^[4]. Nad wejściem prostokątna płycina, ozdobiona po bokach spływami wolutowymi, z kartuszem zawierającym herb Johanna Lorenza Degnera von Degenheimb z inicjałami I. L. D. V. D radcy dworskiego i rokiem Anno 1668^[8], flankowanym (otoczonym) przez panoplia. Portal zwieńczony trójkątnym frontonem z trzema kulami na postumentach, położonymi na szczycie i po bokach. Fronton zawiera mniejszy herb, z trzema różami na skosie i trzema różami postawionymi w słup między dwoma trąbami w klejnocie oraz z inicjałami H.V.D.SI^[9][10]. Elewacja tylna jest siedmioosiowa, ze wspomnianym wyżej dwuosiowym ryzalitem i dodatkowym wejściem do budynku, elewacje boczne są trzyosiowe^[4]. Obecnie elewacje są w znacznym stopniu uproszczone. Zachowały boniowane naroża i wykonane w tynku uszakowe obramowania otworów okiennych^[4].
Budynek jest częścią zespołu dworskiego, składającego się z okazałych budynków mieszkalnych i gospodarczych, usytuowanych wokół dwóch prostokątnych dziedzińców^[3]. Zabudowania te pochodzą w większości z XIX wieku^[3].

• 
  Asymetryczne wejście w fasadzie
• 
  Późnorenesansowy portal z herbami
• 
  Herb I. L. Degnera v. Degnerheimba, 1668
• 
  Herb z inicjałami H.V.D.SI
• 
  Degner von Degnerheimb (odmiana herbu)

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, ISBN 83-85773-04-5.