Pałac w Wojcieszowie Górnym

Pałac w Wojcieszowie Górnym
Symbol zabytku nr rej. pałac A/3431/ 651/J z 7.08.1980, park A/3432/628/J z 4.04.1980
Ilustracja
Pałac w 2014 roku po zniszczeniu elewacji
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wojcieszów

Adres

ul. Bolesława Chrobrego 38 (48)

Typ budynku

Pałac

Styl architektoniczny

Renesans

Kondygnacje

2-3

Ukończenie budowy

1596 r.

Ważniejsze przebudowy

1880, 1930 r.

Odbudowano

1975 (remont)

Położenie na mapie Wojcieszowa
Mapa konturowa Wojcieszowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac w Wojcieszowie Górnym”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac w Wojcieszowie Górnym”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pałac w Wojcieszowie Górnym”
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego
Mapa konturowa powiatu złotoryjskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałac w Wojcieszowie Górnym”
Ziemia50°57′17″N 15°55′23″E/50,954722 15,923056
Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac Bergmanna w Wojcieszowie Górnym – wybudowany w 1596 r. w Wojcieszowie[1]. Renesansowy obiekt jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzi jeszcze park.

Obecnie zniszczony na początku XXI wieku i niezabezpieczony pałac popada w ruinę (jego były właściciel usunął dach, tynki i sztukaterie, zniknęła także cenna balustrada).

Położenie

Pałac położony jest w Wojcieszowie Górnym, w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, położone nad rzeką Kaczawą, w Górach Kaczawskich w Sudetach Zachodnich.

Historia

Od XVI do drugiej połowy XVIII w. znajdował się tu dwór. Jego właścicielami byli m.in. członkowie rodzin von Redern i von Zedlitz. W 1777 r. dobra przejęła Henrietta Sophia baronowa von Bothmer, a trzy lata później jej mąż Johann Georg August baron von Bothmer.

Kolejnymi właścicielami byli m.in. baronowie von Troschke. W 1858 r. folwark z pałacem kupił Nicolaus Peter wielki książę von Oldenburg. 4 lipca 1891 r. majątek otrzymał jako wiano Richard Friedrich Wilhelm Ludwig von Bergmann, zaślubiając córkę właściciela tych terenów, Luise von Korn. Wtedy to przebudowano i rozbudowano dwór według projektu Wilelma Rheniusa. Zachowano m.in. renesansowy portal z kartuszami herbowymi rodzin: von Korn (po lewej) i von Eichborn (po prawej)[2].

Po śmierci Richarda Friedricha w 1906 r., panią na dobrach została wdowa Luisa. Pałac został strawiony przez pożar 2 lipca 1930 r.[3] Jeszcze tego samego roku został odbudowany, chociaż w uproszczonej formie. W wyniku pospiesznej odbudowy stracił m.in. strzelistą wieżę.

Pałac ocalał w czasie II wojny światowej. Później należał do Uniwersytetu Łódzkiego i tamtejszego oddziału Polskiej Akademii Nauk. W latach 70. XX w. przejęło go PGR Ptaszkowa[4], następnie szereg instytucji związanych z hodowlą zarodową. W latach 70. i 80. budynek był remontowany. Po 1989 roku, w następstwie długów zaciągniętych przez prywatnego właściciela, rezydencja została przejęta przez komornika.

W 2012 roku kolejny nabywca w porozumieniu z konserwatorem zabytków przystąpił do renowacji, lecz prac zaniechano. Następnie pałac wystawiono na sprzedaż[5]. Wobec braku reakcji na zalecenia konserwator zabytków zawiadomił prokuraturę[6]. W marcu 2016 roku właścicielowi przedstawiono zarzuty uszkodzenia zabytku[7].

  • Herby: von Korn (L)
    Herby: von Korn (L)
  • von Eichborn (P)
    von Eichborn (P)
  • Korn (L), Eichborn (P)[8]
    Korn (L), Eichborn (P)[8]
  • Pałac w 2007 roku przed zniszczeniem elewacji
    Pałac w 2007 roku przed zniszczeniem elewacji

Architektura

Pałac murowany z kamienia i cegły, otynkowany, wzniesiony na planie nieregularnego czworoboku, częściowo dwu- częściowo trzykondygnacyjny, nakryty dachem dwuspadowym z facjatami. Fasada (elewacja północna) jedenastoosiowa, z trzyosiowym ryzalitem mieszczącym główne wejście, poprzedzonym tarasem ze schodami. Główne wejście między pilastrami w ozdobnym portalu zwieńczonym trójkątnym frontonem zawierającym kartusz herbowy rodzin von Korn (po lewej) i von Eichborn (po prawej). W narożniku południowo-zachodnim zbudowano wysoką wieżę, prawdziwą dominantę pałacu. Elewacje rezydencji zachowały część detali architektonicznych: wydatne gzymsy przepaskowe między kondygnacjami, boniowanie naroży budynku, prostokątne obramowania otworów okiennych[9]. W pobliżu park o pow. 3,38 ha.

Inne

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 272. [dostęp 2015-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  2. TomekT. J TomekT., ZABYTKOWY DOLNY ŚLĄSK: WOJCIESZÓW – Pałac w Wojcieszowie Górnym. (GPS – 50.9439 / 15.9260) [online], ZABYTKOWY DOLNY ŚLĄSK, 15 marca 2014 [dostęp 2016-05-27] .
  3. Wojcieszów (pałac) | Dwory i Pałace w Polsce [online], www.dworypalace.travel.pl [dostęp 2016-05-27] .
  4. Wojcieszów – Pałac [online], wojcieszow.fotopolska.eu [dostęp 2016-05-27] .
  5. [Dolny Śląsk] Pałac w Wojcieszowie wystawiony na sprzedaż - Przegląd prasy [online], investmap.pl [dostęp 2016-05-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] .
  6. Dolnego Śląska perspektywa w zakresie ochrony dziedzictwa [online], Wycieczki po Polsce – Trips over Poland – blog, 24 stycznia 2015 [dostęp 2016-05-27] .
  7. Właściciel sam niszczył zabytkowy pałac [online], Gazetawroclawska.pl [dostęp 2016-05-28] .
  8. Podobny kartusz w pałacu w Pawłowicach
  9. SuperS. User SuperS., Wojcieszów [online], www.palaceslaska.pl [dostęp 2016-05-27] .

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Pałac w Wojcieszowie Górnym na polskiezabytki.pl
  • Pałac w Wojcieszowie Górnym – skazany na dewastację na drogajestcelem.com
  • Pałac (Wojcieszów Górny), Schloss Stöckel-Kauffung – fotografie
  • Pałac w Wojcieszowie. Ruiny które wciąż urzekają pięknem na Karkonosze GO
  • p
  • d
  • e
powiat bolesławiecki
dwory
pałace
zamki
powiat dzierżoniowski
dwory
pałace
zamki
powiat głogowski
dwory
pałace
zamki
powiat górowski
dwory
pałace
zamki
powiat jaworski
dwory
pałace
zamki
Jelenia Góra
dwory
pałace
powiat kamiennogórski
dwory
pałace
zamki
powiat karkonoski
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat kłodzki
dwory
pałace
sztuczne ruiny
wieże
zamki
powiat legnicki,
Legnica
dwory
pałace
zamki
powiat lubański
dwory
pałace
zamki
powiat lubiński
dwory
pałace
zamki
powiat lwówecki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat milicki
dwory
pałace
zamki
powiat oleśnicki
dwory
pałace
zamki
powiat oławski
dwory
pałace
zamki
powiat polkowicki
dwory
pałace
zamki
powiat strzeliński
dwory
pałace
zamki
powiat średzki
dwory
pałace
zamki
powiat świdnicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat trzebnicki
dwory
pałace
zamki
powiat wałbrzyski,
Wałbrzych
dwory
pałace
zamki
powiat wołowski
dwory
pałace
zamki
powiat wrocławski,
Wrocław
dwory
pałace
zamki
powiat ząbkowicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat zgorzelecki
dwory
mauzolea
pałace
zamki
powiat złotoryjski
dwory
pałace
zamki