Pałac w Warcie Bolesławieckiej

Pałac w Warcie Bolesławieckiej

Schloss Alt Warthau

nr rej. A/3502/253 z 23.04.1951 oraz 455 z 3.06.1957[1]
Widok od południowego zachodu
Państwo	Polska
Miejscowość	Warta Bolesławiecka
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	renesans, barok
Architekt	Wendel Roskopf
Inwestor	Hans Von Zedlitz
Kondygnacje	2
Ukończenie budowy	1540 r.
Ważniejsze przebudowy	1612, 1899 r.
Pierwszy właściciel	Hans Von Zedlitz
Kolejni właściciele	Hans von Glaubitz, Hans von Stiebitz, Christoph von Sommerfeld, Abraham von Sommerfeld, Barbara z domu von Reibnitz, Otto baron von Hohberg auf Buchwald, Sophie Hedwig von Schellendorf, Hans Wolfgang Wenzel von Frankenberg, Wilhelm Leo Hans Ernst Graf von Hacke, PGR, AWRSP
Obecny właściciel	Stanisław Kuduk
Położenie na mapie gminy Warta Bolesławiecka Pałac w Warcie Bolesławieckiej
Położenie na mapie Polski Pałac w Warcie Bolesławieckiej
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pałac w Warcie Bolesławieckiej
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego Pałac w Warcie Bolesławieckiej
51°13′58,01″N 15°39′14,46″E/51,232781 15,654017
Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac w Warcie Bolesławieckiej – wzniesiony w 1540 roku przez Hansa von Zedlitza w Warcie Bolesławieckiej, rozbudowany na przełomie XVI i XVII wieku, modernizowany w XVIII i XIX wieku. Obecnie własność prywatna.

Położenie

Pałac położony jest w zachodniej części wsi Warta Bolesławiecka, w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Warta Bolesławiecka, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach^[2].

Historia

Pałac w Warcie Bolesławieckiej został wzniesiony w 1540 roku przez Hansa von Zedlitza^[2]. Po wybudowaniu dworu von Zedlitzowie sprzedają go wraz z wsią rodzinie von Glaubitz^[3]. Dobra w krótkim czasie miały różnych właścicieli, byli to kolejno: Hans von Glaubitz, Hans von Stiebitz i Christoph von Sommerfeld. Na przełomie XVI i XVII wieku dwór powiększono o północne skrzydło, o czym świadczy data 1612 na sygnaturce.

Po śmierci kolejnego właściciela majątku z rodziny von Sommerfeld – Abrahama, wdowa po nim Barbara z domu von Reibnitz została jedyną dziedziczką. Ponownie wyszła za mąż za Otto barona von Hohberg auf Buchwald, który z kolei po śmierci żony stał się następnym dziedzicem.

W 1663 r. baron ożenił się po raz drugi, a jego wybranką została Sophie Hedwig von Schellendorf. Z tego małżeństwa narodziła się córka, Helena Sophia Magdalena, która w 1683 r. poślubiła wicekanclerza Królestwa Czech i starostę legnicko-głogowskiego Hansa Wolfganga Wenzela von Frankenberg.

Za czasów, gdy właścicielami była rodzina von Frankenberg dokonano kilku przebudów. W II poł. XVIII w. przebudowane zostały wnętrza pałacu. W 1899 r. przeprowadzono renowację, która zatarła wiele cech stylowych, m.in. powiększono okna dużej sali na piętrze skrzydła południowego oraz na piętrze zachodniej elewacji. Na przełomie lat 1913-1914 na stare sgraffita nałożono nowe. W 1918 roku zrekonstruowano dekoracje sgraffitowe^[2]. Do końca II wojny światowej właścicielami dóbr była rodzina hrabiów von Hacke^[4].

Po przejściu frontu w 1945 pałac był systematycznie niszczony i szabrowany. Do lat 70. był częściowo użytkowany przez PGR. Opuszczony po 1989 popadł w ruinę. Po likwidacji PGR-u w 1993 AWRSP ogłosiła przetarg na dzierżawę gospodarstwa, który wygrał rolnik Stanisław Kuduk. W 2006 stał się on właścicielem obiektu. Uporządkował zaniedbany folwark i urządził w nim prężnie działające gospodarstwo rolne a następnie rozpoczął odbudowę pozbawionego stropów i dachu dworu^[5].

Architektura

Pałac jest dwukondygnacyjną, trzyskrzydłową budowlą wzniesioną głównie z kamienia łamanego, na planie litery U i nakrytą dachami dwuspadowymi^[2]. Budynek otacza fosa z wodą i z kamiennym mostem^[2]. Pałac wieńczą ozdobne wolutowe renesansowe szczyty^[2]. Na elewacjach widnieją pozostałości dekoracji sgraffitowej z XVI i XIX wieku^[2]. Wewnątrz obiektu znajduje się renesansowy portal^[2].

Pałac jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzą jeszcze: park krajobrazowy w stylu angielskim ze stawami, aleją dębową i starymi grabami; ruiny zamku z XV wieku; dwie oficyny pałacowe z XVI wieku; trzy budynki gospodarcze, trzy stodoły i obora z XVI wieku^[1].

Mauzoleum

Mauzoleum właścicieli rodzin von Merveldt i Frankenberg z grobami: hr. Klemensa von Merveldt (1845-1923), jego żony Johanny von Frankenberg (1848-1924) oraz teściowej Rosy von Frankenberg (1822-1897). Sarkofagi położone pod baldachimem wspartym na ośmiu kolumnach z piaskowca, tworzących arkady. Nad środkową herb von Merveldt^[6].

Zobacz też

• Zamek w Warcie Bolesławieckiej

Przypisy

Bibliografia

• Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Pogórze Kaczawskie, tom 7, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9, s. 610