Pałac w Ołdrzychowicach Kłodzkich

Pałac w Ołdrzychowicach
Symbol zabytku nr rej. 287 z 11 maja 1951 r.
Ilustracja
Pałac Magnisów
Państwo

 Polska

Miejscowość

Ołdrzychowice Kłodzkie

Typ budynku

pałac

Styl architektoniczny

barok, klasycyzm

Ukończenie budowy

po 1348-XIX w.

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kłodzko, na dole nieco na prawo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Ołdrzychowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Ołdrzychowicach”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Ołdrzychowicach”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum na prawo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Ołdrzychowicach”
Ziemia50°21′28,1160″N 16°43′31,0800″E/50,357810 16,725300
Multimedia w Wikimedia Commons
Pałac od południowego zach.

Pałac w Ołdrzychowicach Kłodzkich – zabytkowy pałac położony w miejscowości Ołdrzychowice Kłodzkie w gminie wiejskiej Kłodzko w powiecie kłodzkim, w województwie dolnośląskim.

Historia

Pierwotny dwór w Ołdrzychowicach Kłodzkich wzmiankowany jest na druga połowę XVI w., jednak jego początki sięgają znacznie dalej – XIV w[1]. Pierwszy właściciel wsi, Hanko Knoblauchsdorf, starosta kłodzki i asesor sądu lennego, prawdopodobnie był fundatorem w tym miejscu wieży obronno-mieszkalnej, która stanowić miała siedzibę jego rodu. Wzniesiono ją prawdopodobnie między 1348 a 1366 r[2].

Budowę obecnego zespołu rozpoczęto w 1572 r., kiedy to do istniejącej wieży mieszkalnej dobudowano kolejne skrzydła mieszkalne w stylu renesansowym[1]. Kolejni właściciele dokonywali przebudowy zespołu dworskiego, w tym w XVIII w. w stylu barokowym[1] przez Jo­han­na Ge­or­ga von Schenc­ken­dorf, syna Wolf­gan­ga Hein­ri­cha (zm. przed 1700)[3]. W 1709 ro­ku Jo­hann Ge­org prze­bu­do­wu­je dwór w sty­lu ba­ro­ko­wym. W tym samym czasie powstały dodatkowe oficyny dworskie i zabudowania gospodarcze.

Maria von Liechtenstein z Krosnowic wyszła za Franza von Waldsteina w 1721 i sprzedała swój majątek dowódcy twierdzy Kłodzko, Karolowi Maksymilianowi Mitrowskiemu von Mitrowiz[4][5]. Król Fryderyk II w 1744 konfiskuje majątek należący do von Schenckendorffa za jego przekonania polityczne i przekazuje go gen. Hansowi von Lehwaldtowi(inne języki)[6], Heinrichowi de la Motte Fouqué (gubernatorowi Kłodzka) i płk. von Puttkamerowi, którzy posiadali majątek do 1748[7].

Z inicjatywy rodu Magnisów, właścicieli od 1793[7], dokonano renowacji obiektu, nadając mu elementy klasycystyczne w XIX w.[1] W pobliżu pałacu założono rozległy park, w którym gościła Luiza Pruska w 1800 r.[8]

Rezydencja była jednym z najbardziej znanych i odwiedzanych miejsc na ziemi kłodzkiej, szczególnie dlatego, że leżała na głównej drodze do Lądka-Zdroju. Bywali tu i opisywali ją także Polacy, m.in. Józef Morawski w 1815 r., który podał dokładny koszt budowy żeliwnej kolumny znajdującej się w pobliżu. W 1826 r. przejeżdżał tędy Fryderyk Florian Skarbek, poeta i dramaturg, a w 1837 r. późniejszy słynny kaznodzieja jezuicki, Karol Antoniewicz[9].

Po zakończeniu II wojny światowej pałacem zainteresowali się Rosjanie, którzy wywieźli stąd wszystkie dzieła sztuki zgromadzone tutaj podczas działań wojennych[1]. W latach 1949-1990 w pałacu znajdowała się siedziba PGR-u[1]. W latach 1984-1990 przeprowadzono remont obiektu, jednak nie zabezpieczono dachu i pałac szybko popadł w ruinę[1].

Obecnie jego właścicielem jest Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, a budynki stoją puste i niszczeją[1].

Architektura

Budynek o powierzchni 810 m²[10] w stylu klasycystycznym, dwukondygnacyjny, założony na planie prostokąta z ryzalitem w środkowej części, wieżą od strony południowej[1]. Wyraźnie wyodrębnione są dwa skrzydła (północne i południowe)[1]. We frontonie na ścianie frontowej herb rodziny von Magnis.

Obiekt jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzą jeszcze:

  • oficyna pałacowa,
  • spichlerz,
  • oranżeria,
  • mur
  • brama[1] z herbami na słupach bramnych von: Schenckendorff (L) i Mitrovsky (P).

Galeria

  • Herb von Magnis na frontonie
    Herb von Magnis na frontonie
  • Herb v. Schenckendorff na słupie (L)
    Herb v. Schenckendorff na słupie (L)
  • Herb v. Mitrovski na słupie (P)
    Herb v. Mitrovski na słupie (P)
  • Herb v. Schenckendorff na słupie (L)
    Herb v. Schenckendorff na słupie (L)
  • Herb v. Mitrovski na słupie (P)[11]
    Herb v. Mitrovski na słupie (P)[11]
  • Brama
    Brama

Słynni mieszkańcy i goście pałacu

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 278-282. ISBN 978-83-89102-63-8.
  2. W tym roku źródła podają, że we wsi istniał już murowany dwór o charakterze wieży rycerskiej.
  3. Ołdrzychowice Kłodzkie, wieża mieszkalno-obronna (ob. pałac). zamkipolskie.com. [dostęp 2023-07-29]. (pol.).
  4. Krosnowice. de-academic.com. [dostęp 2023-08-05]. (niem.).
  5. szambelan cesarsko-królewski, starosta hrabstwa kłodzkiego
  6. Podczas II wojny śląskiej w 1745 r. dowodził korpusem przeciwko Austriakom pod Bystrzycą Kł.
  7. a b Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 320. ISBN 83-85773-06-1.
  8. F. Ludwig, Grafschaft Glatz in Wort und Bild, Glatz 1896/1897, s. 131.
  9. Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. M. Staffy, t. 15, Wrocław 1994, s. 321.
  10. Ołdrzychowice Kłodzkie (gmina Kłodzko). www.wroclaw.gazeta.pl. [dostęp 2015-04-07].
  11. Mitrovsky Gr.. dokumentyslaska.pl. [dostęp 2023-08-05]. (pol.).

Bibliografia

  • Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
  • Marek Perzyński, Gminy Kłodzko skarby i osobliwości. Przewodnik dla dociekliwych, Wrocław 2002, s. 27-33.
  • Słownik geografii turystycznej Sudetów. Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy, t. 15, pod red. M. Staffy, Wrocław, „I-Bis”, 1994, ISBN 83-85773-06-1, s. 323-324

Linki zewnętrzne

  • Pałac na dawnych zdjęciach
  • Informacja o pałacu na stronie zamki polskie
  • p
  • d
  • e
Dwory, pałace, wieże i zamki powiatu kłodzkiego
Dwory
Pałace
Sztuczne ruiny
Wieże
Zamki

  • p
  • d
  • e
powiat bolesławiecki
dwory
pałace
zamki
powiat dzierżoniowski
dwory
pałace
zamki
powiat głogowski
dwory
pałace
zamki
powiat górowski
dwory
pałace
zamki
powiat jaworski
dwory
pałace
zamki
Jelenia Góra
dwory
pałace
powiat kamiennogórski
dwory
pałace
zamki
powiat karkonoski
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat kłodzki
dwory
pałace
sztuczne ruiny
wieże
zamki
powiat legnicki,
Legnica
dwory
pałace
zamki
powiat lubański
dwory
pałace
zamki
powiat lubiński
dwory
pałace
zamki
powiat lwówecki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat milicki
dwory
pałace
zamki
powiat oleśnicki
dwory
pałace
zamki
powiat oławski
dwory
pałace
zamki
powiat polkowicki
dwory
pałace
zamki
powiat strzeliński
dwory
pałace
zamki
powiat średzki
dwory
pałace
zamki
powiat świdnicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat trzebnicki
dwory
pałace
zamki
powiat wałbrzyski,
Wałbrzych
dwory
pałace
zamki
powiat wołowski
dwory
pałace
zamki
powiat wrocławski,
Wrocław
dwory
pałace
zamki
powiat ząbkowicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat zgorzelecki
dwory
mauzolea
pałace
zamki
powiat złotoryjski
dwory
pałace
zamki